Mesleğin farklı cephelerinden, önde gelen mimarların seslerini bir araya getiren bu çalışma, Türkiye’de 21. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşan mimari iklime ilişkin güçlü bir söz üretirken, geleceğe dair öngörü ve ipuçları da barındırmakta. Dr. Evren Aysev’in derlediği eserde 18 meslektaş soru-cevap yöntemiyle ilerleyen diyaloglar aracılığıyla, Türkiye’de mimarlıkla ilgili camia içi ve dışı tartışmalara, mimarlığın siyasetle ilişkisine, kentleşme sorunlarına, mimarlık eğitimine ve Türkiyeli mimarların meslekî örgütlenmesi ile dünya piyasasındaki yerlerine dair görüşlerini aktarıyor.

Giriş

Tartışma Kültürü / Eleştiri
1. Mimarlığı tartışabilmek sizce ne anlama geliyor?
2. Türkiye’de mimarlığın tartışılma zeminini nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu zemini genişletmek sizce nasıl mümkün olabilir?
3. Türkiye’de ve dünyada mimarlık tartışma ortamını düzey ve yoğunluk anlamında karşılaştırarak değerlendirir misiniz?
4. Sosyal medyanın nitelikli tartışma ortamları yaratabilme kapasitesini nasıl değerlendirirsiniz? Sizce mimarlıkta düşünce üretiminin gerçekleşebilmesi ve paylaşılabilmesi adına verimli platformlar hangileri?
5. Mimarlık kuramının son 50 yılı değerlendirildiğinde eleştirel düşüncenin nerede konumlandığı söylenebilir? Mimarlık eleştirisinin, mimarlık pratiğinin üretiminde nasıl bir rol oynadığını düşünüyorsunuz?
6. Türkiye’de “daemonic” olanın konuşulamamasını neye bağlıyorsunuz? Bu durumu günümüz Türkiyesi'nde düşünce üretimi bağlamında nasıl yorumlarsınız?

Erk / Mekân Politikaları
1. Mimarlığın siyasetle kurduğu ilişkiyi nasıl değerlendirirsiniz? Mimarlığın
siyasallaşması sizce ne anlama geliyor? Sizce mimarlık siyasetten
soyutlanabilir mi?
2. Günümüz Türkiyesi'nde merkezî ve yerel yönetim kurumlarının mimarlık alanına müdahalelerini nasıl değerlendirirsiniz?
3. Mevcut örneklerden yola çıkarak, siyasal erkin Türkiye kentlerinin kamusal mekânlarının üretimi üzerindeki etkisini nasıl değerlendirirsiniz?
4. “Devrimci bir mimarlık praksisi” önermesi sizin için ne ifade ediyor? Sizce devrimci bir mimarlık praksisi olası mı?
5. 1950 ve 60’ların eleştirel, toplumcu mimarlık program ve manifestoları ile günümüzün mimarlık iklimini karşılaştırdığınızda mimar özne adına nasıl bir tablo ortaya çıkıyor?

Alternatif Yaklaşımlar
1. Yapılı çevre üretiminde sivil toplum inisiyatifinin ne tür bir etkisi olabileceğini düşünüyorsunuz?
2. Meslekî yetkinlik ve olanaklarınızı kamu yararı için kullanmak adına ne gibi tasarruflarda bulunuyorsunuz?
3. Mimarlığın disipliner zeminini nasıl algılıyorsunuz? Pratiğin hangi yönlere doğru genişleme olasılığı olduğunu düşünüyorsunuz?
4. Mimarlık pratiğinin “şizofrenik ruh hali” önermesi, sizde nasıl bir çağrışım yapıyor?

İnşaat / Yapılaşma / Kentleşme Dinamikleri
1. İmar yönetmelikleri ve planlamanın yapılı çevre üretimine etkisini nasıl yorumluyorsunuz?
2. Kentsel mekân üretim süreçlerinde şehir planlama ve mimarlık disiplinleri arasında ne tür iş bölümlerinden, iletişim olanaklarından, işbirliklerinden ve açmazlardan söz edilebilir? Bu dinamikler nasıl bir meslekî ortam üretmekte?
3. Yapı yapma fırsatlarının arttığı bir ülkede çalışmak sizin için ne anlama geliyor? Günümüz Türkiyesi'nde yapı kalitesinin yükseldiği, aynı kaldığı veya düştüğü kanısındaysanız bu savınızı nasıl gerekçelendirirsiniz?
4. 20. yüzyılda mimarlık ürününün dönüşümüne paralel olarak Türkiye kentlerinin kentsel dokusunun geçirdiği dönüşümü İstanbul örneği üzerinden değerlendirebilir misiniz?
5. Günümüz Türkiye kentlerinin kentsel dokusuyla ilgili neler söylenebilir? Sizce bu dokunun karakteristik özelliklerine ilişkin en
belirleyici unsurlar nelerdir?
6. 2000’li yıllarda Türkiye kentlerinin dokusunu geri dönüşsüz bir biçimde dönüştüren TOKİ’nin mekânsal üretimiyle ilgili neler söylenebilir? Bu üretime eleştirel bir akılla yaklaşarak yapıcı mekânsal müdahalelerde bulunma stratejileri neler olabilir?
7. Türkiye’de kamusal mekânın “kontrol” ile olan ilişkisini nasıl değerlendirirsiniz?
8. Sizce mimarlık ürünü nedir?
9. “Gündelik olan” ile mimarlığın ilişkisini nasıl yorumlarsınız?
10. Mimarlık alanında “seçkinci, özel, yıldız olan” ile “gündelik, kitlesel, sıradan olan” arasındaki ikilemi nasıl değerlendirirsiniz? “Kendini sergileme alanı”, “iktidarın güç gösterisinin nesnesi” ve “yeni deneyimlere olanak veren bir arayüz” olarak farklı mimarlık yapma biçimlerini yorumlayabilir misiniz?
11. Mimarlık ürünü ile kentsellik arasında nasıl bir dinamikten bahsedilebilir? Mimarlığın kentsel stratejiler üretme kapasitesini nasıl
değerlendirirsiniz?
12. “Mimarlık mimarlara bırakılamayacak denli ciddi bir iştir” önermesi sizce ne anlama geliyor?

Eğitim
1. Türkiye’nin mimarlık eğitimi politikası hakkında neler söylenebilir?
2. Ülkedeki mimarlık okulu sayısının 100’ü aşması hakkında düşünceleriniz nelerdir?
3. Sizce Türkiye’deki mimarlık okulları arasında mezun kimliği bakımından bariz farklar var mı? Yoksa genel bir türdeşlik mi gözlemliyorsunuz?
4. Sizce Türkiye’de mimarlık eğitiminin tartışılmasının önündeki diyalog tuzakları nelerdir? Bu tuzaklar nasıl aşılabilir?
5. “Küçük güzeldir” önermesi sizce ne anlama geliyor? Mimarlık eğitimini tartışmak bağlamında detaylandırabilir misiniz?
6. Mimarlık eğitiminin yaşadığımız çevreyi sorunsallaştırabilme ve yaratıcı çözümler üretebilme adına ne tür potansiyeller barındırdığını düşünüyorsunuz?

Meslekî Ortam
1. Sizce Türkiye mimarlık yapmak için “ilginç” bir yer mi?
2. Türkiye’deki mimarlık pratiğinin dünya piyasasına tasarım hizmeti sağlamadaki rolünü ve piyasa payını nasıl değerlendirirsiniz? Türkiye’deki mimarlık pratiğinin dünya genelindeki hizmet rekabetine ne kadar açık olduğunu düşünüyorsunuz?
3. Günümüz Türkiyesi'nde mimarlık meslek ortamını nasıl değerlendirirsiniz? (cinsiyet, çalışma alanları, illere göre dağılım, istihdam...)
4. Ülkemizdeki mimarlık meslek ortamı uluslararası meslek ortamıyla karşılaştırıldığında nasıl bir tablo ortaya çıkıyor?
5. Küresel ölçekte ticareti yapılan bir hizmet alanı olarak ele alındığında Türkiye’de mimarlık pratiği ne tür olasılıklar ve/veya açmazlar barındırıyor?
6. Uzun süre kendisini dünyanın kıyısında hisseden bir ülkenin yurttaşı olarak, sizce bugünün Türkiyesi'nde yapılan mimarlık, yeryüzü ölçeğinde “marjinal” olarak nitelendirilebilir mi?
7. Günümüz Türkiye’sinin mimarlık ortamında “sankicilik” ifadesi size ne çağrıştırıyor? “Mimarlık pratiğinin şizofrenik ruh hali” ifadesi sizde nasıl bir çağrışım yapıyor?
8. Sizce günümüz Türkiyesi'nde ulusal bir mimarlık politikası üretilebilir mi? Nasıl?
9. Uluslararası mimarlık ortamında yerel ve bağlamsal mimarlık anlayışını örnekler üzerinden tartışabilir misiniz? Ülkemizin mimarlık
kültüründe bu tartışmanın ne tür izdüşümlerinden/yansımalarından bahsedilebilir?
10. “Mimarlığın sosyokültürel bir projeden teknolojik bir uzmanlığa dönüşmesi” sizce ne ifade ediyor?

Roller / Aktörler
1. Günümüzde Mimarlar Odası’nın yapılı çevre üzerindeki etkisi nedir? Son yıllarda Oda’nın siyasal ağırlığının arttığını ya da azaldığını
düşünüyor musunuz?
2. Mimar-işveren ilişkisini nasıl değerlendirirsiniz? Bu ilişkinin daha çoğulcu, kapsayıcı bir mimarlık pratiği üretebilecek şekilde dönüşmesi nasıl mümkün olabilir?
3. İşverenin mimarlık üretim sürecine ve sonuç ürüne etkisini nasıl değerlendirirsiniz? Türkiye’de işveren davranışları açısından bazı
genelleşmiş eğilimlerin söz konusu olduğunu düşünüyor musunuz?
4. Kullanıcının mimarlık ürünüyle kurduğu ilişki ve mimarlık ürününe dair değerlendirmeleri sizce ne anlama geliyor? Binalarınızın tasarım ve/veya inşâ sonrası yaşamı hakkında ne tür geribildirimler alıyorsunuz?
5. Günümüzde mimarlık meslek alanında “mimar öznenin” nasıl algılandığını düşünüyorsunuz? Bu algıya ilişkin yorumlarınız nelerdir?
Mimarlık okullarının bu algının üretimindeki payı nedir?
6. Sizce tasarımcı mimar yapılı çevre üretim süreçlerinin çok aktörlü yapısı içinde nasıl bir etkinlik alanına sahip? Yapılı çevre üretiminde mimarlığın disipliner etki alanını genişletmek ne tür stratejilerle mümkün olabilir?
7. Sizce günümüz Türkiyesi'nde mimarlıkta “söz” üretimine hangi aktörler yön veriyor?
8. Günümüzde mimarlık medyasında görev alan bir mimarın ne tür roller oynadığını, görevler üstlendiğini düşünüyorsunuz?

Tartışmaya Katılanlar

_