Kentsel Dönüşüm ve İnsan Hakları
Kentsel Dönüşüm ve İnsan Hakları başlıklı bu çalışma, kent ve insan hakları kavramlarını disiplinler arası bir yaklaşımla inceleyen makalelerden oluşuyor. Bu katkılar, daha önce İstanbul Bilgi Üniversitesi, İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen Kent ve İnsan Hakları Sempozyumu’nda yapılmış sunumlara dayanıyor._x000D_
_x000D_
Sosyal bilimler açısından, ‘kentsel dönüşüm’ uygulamasıyla ilgili, kent ve insan hakları kavramları bağlamında bir yaklaşımla, kent hakkı, kentli hakları, kentte insan hakları, kentsel hizmetlere erişim hakkı gibi ‘hak’ vurgusunu ön planda tutan incelemeler, hem genel hem de kent ölçeğinde bir demokrasi iklimi içinde anlamlıdır. Bu, aslında, bireysel hak alanlarının özerkliği, bu bağlamda kendi geleceğini tayin etme olanaklarına sahip olma, özel ve kamusal iletişim kanallarının açıklığı ve bununla bağlantılı özgürlükler arasında, katılım, çoğulculuk, şeffaflık, hesap verebilirlik, muhalefet hakkı gibi değerlerle örülmüş bir ilişkiler düzenini ifade eder._x000D_
_x000D_
Son günlerde Türkiye’de çok tartışılan kentsel dönüşüm uygulamalarının yarattığı sorunlar, çatışmalar, tartışmalar başka bir gerçeği de gündeme getirmiştir. Bu, özellikle kent toprağındaki mülkiyet ilişkilerinin belirlenmesi konusunda doğrudan “emlâk piyasası”na odaklanma politikasıdır. Bu durum, bu konuların tartışılmasında ekonomik ve sosyal haklar alanından gitgide uzaklaşmaya da neden olmaktadır._x000D_
_x000D_
Bu çalışma, farklı disiplinleri temel alan katkılarıyla, kentsel dönüşüm meselesini sosyal bilimler yöntemleriyle anlamaya çalışmanın yanı sıra, bu konunun bir hak meselesi olduğunu da vurgulayan incelemelere yer veriyor
1 Kentsel Dönüşüm ve Kentte İnsan Hakları
Senem Zeybekoğlu Sadri
Kent Hakkı ve Kentte İnsan Hakları
Kentte İnsan Hakları
Eşitlik ve Ayrımcılığa Uğramama Hakkı
Barınma Hakkı
Sağlık Hakkı
Eğitim Hakkı
Çalışma Hakkı
Güvenlik Hakkı
Katılım ve Demokratik Temsil Hakkı
Uyumlu Gelişme Hakkı
Çevre Hakkı
Alt Yapı ve Kamusal Hizmetler Hakkı
Ulaşım Hakkı
Kültür Hakkı
Dinlence ve Spor Hakkı
Bilgi Edinme Hakkı
Kentsel Dönüşüm ve Kentte İnsan Hakları
2 Bir İnsan Hakkı Olarak Kentli Haklarının Geliştirilmesi ve Yerel Yönetimler
Mustafa Ökmen
Giriş
Küreselleşme Sürecinde Yerelleşme Eğilimleri ve Yerel Yönetimler
Yerel Yönetimler ve Yerel Demokrasi
Yerel Haklar Kavramı ve Temel Nitelikleri: Bir İnsan Hakkı Olarak Kentli Hakları
Yerel Hakların Uluslararası Düzeyde Korunması
Yerel Hakların Uluslararası Niteliği
Yerel Hakların Uluslararası Korunması
Sonuç ve Değerlendirme
3 Kentli Hakları: Kent ve İnsan Hakları Bağlamında Kentsel Hizmetlere Erişim Hakkı
Kıvılcım Akkoyunlu Ertan – Birol Ertan
Kent Kavramı
Hak ve İnsan Hakları
İnsan Haklarının Çeşitlenmesi ve Dayanışma Hakları
Çevre Hakkı ve Kentli Hakları
Kentsel Hizmetlere Erişim Hakkı: Kentli Hakları
Kentli Haklarının Tarihsel Gelişimi ve Normlaşma Süreci
Kentli Haklarının Kapsamı
Sonuç ve Değerlendirme
4 Kent Hakkından Kentte İnsan Haklarına
Hossein Sadri
Mekân Üretimi
Oeuvre Kavramı
Kent Hakkı
Kentte İnsan Hakları Kavramı
Kent Hakkından Kentte İnsan Haklarına
5 Kentsel Dönüşümü ve Kentsel Muhalefeti Kent Hakkı Üzerinden Düşünmek
Murat Cemal Yalçıntan – Erbatur Çavuşoğlu
Giriş
Kentsel Dönüşümün İstanbul Tezahürü
Kentsel Muhalefet
Meslek Odaları
Sendikalar
Sivil Toplum Kuruluşları
Politik Örgütlü Gruplar
Sivil İnisiyatifler
Mahalli Örgütlenmeler
Şemsiye Organizasyonlar/Kampanyalar
Üniversiteler
Medya
Uluslararası Muhalefet
Biraradalığın İhtimali
Barınma Hakkının Ötesine Geçmek
Kent Hakkı: Kentsel Mekânın Kontrolü
6 Kent Vatandaşlığı, Kent Hakkı ve Sakat Hakları
Dikmen Bezmez – Sibel Yardımcı
Kent Düzleminde Kurgulanan Haklar ve Kent Vatandaşlığı
Kent Vatandaşlığı ve Sakat Hakları
İstanbul’da Kent Vatandaşlığı ve Sakat Hakları
7 “Yerim mi Dar, Yenim mi?” Cinsiyete Dayalı Kentsel Hak İhlâlleri ve Ötesi
Ayten Alkan
İnsan Hakları Kavrayışını Cinsiyetlendirmek
Kentselliğe Cinsiyetlendirilmiş Süreçler Prizmasından Bakmak
Cinsiyetlendirilmiş Bir “Kent Hakkı”na Doğru...
Cinsler Arası Eşitsizlik ve Cinsiyetlendirilmiş Hak (İhlâlleri) Kavrayışını Yerelleştirmek
8 Kentte Barınma Hakkı: Kim İçin? Samatya’da ‘Zorunlu’ Göçmenlerin ‘Yer-Kurma’ Pratikleri
Ezgi Tuncer Gürkaş
Giriş
Mekân mı? Yer mi?
Mekânı Yere Dönüştüren “Yer-Kurma” Pratikleri
Samatya Nereye Düşer?
“Ya Korucu Olacaksınız, Ya Gideceksiniz Dediler...”
“Geri Dönmek mi? Ne Mümkün?”
“İş Yok, Para Yok...”
“Kızlara Yapılan Ayrımcılığa Karşıyız, Okuyacağız!”
“Burası Hep Kürt, Aynı Köyde Gibiyiz...”
“Çok Büyük Kültür Farkı Var”
“Onlar... Hepsi Aynı... Hep Onların Suçu...”
Yer-Kurma Pratiklerini Habitus Kavramı ile Açıklamak
Mekânsal Kullanımlar
Sonuç Yerine
Dizin