Korda’nın Objektifinden Che: Bir Portrenin Devrimle Başlayıp İkonla Biten Öyküsü

Kübalı fotoğrafçı Alberto ‘Korda’ Diaz, Ernesto ‘Che’ Guevara’nın 5 Mart 1960’da çektiği portresi hakkında verdiği birçok röportajda, Che’yi “encabronado y doliente” (öfkeli ve acılı) olarak betimlemiştir. Çok az görüntü, beresindeki yıldızdan gözlerindeki bakışa kadar her öğesi kullanıan bu görüntü kadar ikonsal esnekliğe sahip olabilir. Bütün dünyaya yayılmasıyla hem aslının baskısı hem de sonsuz sayıdaki farklı biçimleri değerli bir meta haline gelen bu fotoğraf, yine de bütün dünyada siyasi mücadelelerin direniş noktası olarak ayakta kalmayı başarabilmiştir. Peki Guerrillero Heroico (Kahraman Gerilla) isimli portre fotoğrafı devrimsel içeriğinden çıkıp hızla üretilen ve çoğaltılan bir tüketim aracı haline nasıl geldi? 9 Ekim 2008 – 4 Ocak 2009 tarihleri arasında santralistanbul’da düzenlenen Korda’nın Objektifinden Che: Bir Portrenin Devrimle Başlayıp İkonla Biten Öyküsü isimli sergi işte bu sürecin hikayesini anlatıyordu. Küratörlüğünü Trisha Ziff’in üstlendiği ve Riverside Kaliforniya Üniversitesi’ne bağlı UCR/Kaliforniya Fotoğraf Müzesi tarafından düzenlenen sergiyi kitaplaştırdık. Çift dilli olarak yayıma hazırlanan kitap, Che’nin ünlü fotoğrafını Korda’nın nasıl ve neden çektiğine ilişkin tarihsel arkaplanı anlatıyor; ardından imgenin toplumsal ve siyasi ideoloji ile yüklenerek ikonlaşma süreci ile ticari bir meta haline gelişine ışık tutuyor.