Milliyetçilik ve Emperyalizm Yüzyılında Balkanlar ve Osmanlı Devleti
19. yüzyılda hızlanan ulusçuluk hareketleri içinde öne çıkan “Balkanlar. Balkan halklarına!” sloganı, kısa bir süre sonra Balkan halklarının “kendi geleceklerini kendilerinin belirlemesi mücadelesi” olmaktan çıkarak büyük devletlerin emperyalist çıkarları tarafından kullanılan bir siyasetin aracı haline getirildi. Emperyalist siyasetin karmaşık çıkar ilişkilerini güden Avrupa diplomasisi Balkanları, yapay olarak yalıtılmış parçalar şeklinde birbirleriyle çatışacak; kan ve gözyaşlarıyla sulanmış bu topraklarda bir arada yaşama koşullarını, değişik kültürlerin birlikteliğini ortadan kaldıracak biçimde böldü._x000D_
Osmanlı İmparatorluğu’nun kesin çöküşüne giden yolda bir dönüm noktası olan Balkan Harbi, Birinci Dünya Savaşı öncesinde, “insan emeğinin birikmiş sonuçlarının” uğradığı talan ve bolca dökülen kanın yanı sıra, Avrupa devletlerinin aralarındaki hesaplaşmaya ve paylaşım savaşına hazırlık amacıyla, ürettikleri modern silahların da denendiği “kostümlü” bir provaydı.
_x000D_
Nitekim imparatorluğun parçalanması da bu provanın ardından gelen gerçek oyunla yani Birinci Dünya Savaşı’yla birlikte tamamlanacaktı. Sacit Kutlu’nun bu eseri tarihin her dönemde yeniden ve farklı koşullarda yorumlanmasının önemine işaret edip, tarih bilincinin sabit ve durağan olmadığı tezini savunuyor. Kitap aynı zamanda birçoğu ilk kez günışığına çıkan 300 kadar gravür, kartpostal ve fotokartla birlikte, Balkanlarda yaşananlarla ilgili “bellek tazeleme” işlevini de yerine getiriyor.
GİRİŞ Osmanlı Barışı’ndan Doğu Sorunu’na
Balkanlar’da Osmanlı Barışı
Osmanlı-Batı Avrupa Karşıtlığı
Vestfalya Barışı-Modern Ulus Devletler ve Avrupa’nın Yükselişi
BİRİNCİ BÖLÜM Geciken Değişim-Dönüşüm
Doğu Sorunu
19. Yüzyılın Eşiğinde Sosyo-Ekonomik Değişiklikler
Cumhuriyetçilik Ateşi
Sırp İsyanı
Avrupa’da “Statüko”yu Koruma Çabaları-Viyana Kongresi
Yunan İhtilâli
Eflak-Boğdan’daki Gelişmeler
İkircikli Modernizm
Tanzimat Uygulamaları ve Balkanlar
Avrupa’da Devrim Yılları-Macaristan ve Turan
Mülteciler ve Kutsal Yerler Sorunu
Kırım Savaşı ve Paris Kongresi
Âli Paşa ve Fuad Paşa-Girit Sorunu
Çöküş veya Bir Şans Daha
Bulgar Sorunu
Meşrutiyetin İlânından Berlin Kongresi’ne
Arnavutluk ve Bosna-Hersek’teki Gelişmeler
Ayrılıkçılığa Karşı Osmanlıcılık
Padişah Dizginleri Ele Alıyor
20. Yüzyıla Girerken Balkan Tarih Yazımı
İKİNCİ BÖLÜM Dışlayıcı Milliyetçilik ve İlerlemecilik
Balkanlar’da Yeni Sorunlar
Girit-Makedonya Sorunu ve 23. Madde
Berlin Kongresi Kararlarından Korunma ve Arnavutluk Sorunu
Berlin Kongresi ve Ermeni Sorunu
Yeni Balkan Devletleri ve Almanya’daki Gelişmeler
Avrupa’nın Barut Fıçısı Balkanlar
Ayaklanmalar ve Savaşlar Arasında Reform Denemeleri
Yeni Bir Muhalefet: Jön Türkler
Almanya kararını Veriyor: “Drang Nach Osten”
Abdülhamid’e Karşı Makedon-Ermeni-Jön Türk Yakınlaşması
Paris-Selânik Jön Türk Hattı
II. Meşrutiyet
Hayret ve Heyecan
Hayaller ve Gerçekler
“Müstebit Sultan”dan “Aydın Despotizmi”ne
31 Mart Ayaklanması
Kanun-ı Esasî Değişiyor
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Osmanlı Avrupası’nın Paylaşımı
Balkan Harbi’ne Giden Yol
Kiliseler Sorunu Çözülüyor-Balkanlar Hareketleniyor
Trablusgarp Savaşı
Muhalefet Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nda Birleşiyor
Büyük Arnavutluk İsyanı
Balkan İttifakı
“Balkan Felaketi”
Bozgun
Çatalca Mütarekesi
Londra Barış Konferansı ve Londra Büyükelçiler Konferansı
Bâbıâli Baskını
Savaşa Devam
Yanya Teslim Oluyor
Bulgarlar Edirne’de
İşkodra’nın Kaybı
Londra Barış Antlaşması
Mahmud Şevket Paşa’ya Suikast
İkinci Balkan Harbi ve Edirne’nin Geri Alınması
Londra Büyükelçiler Konferansı ve Arnavutluk’un Kaderi
Balkan Harbi Gerçekten Bitiyor
Balkan Harbi’nin Toplumsal-Siyasal ve Ekonomik Etkileri
Çerçeve I: Osmanlı Edirne İçin-Pierre Loti
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Birinci Dünya Harbi ve Sonuçları
Osmanlı’nın Yaşam Savaşı
Arnavutluk Kopuyor
Balkan Harbi’nden Sonra Osmanlı Devleti
Batı Avrupa Savaşa Karar Veriyor
Çerçeve II: Cemal Paşa’nın Ziyareti-Georges Rémond
Sarıkamış-Süveyş-Çanakkale
Tehcir
Turan Hayalleri-Paylaşım Planları
“Hazer’de Dost Gezer ... Düşman Gezer”
Perde İniyor
Mütareke Dönemi’nin İlk Gelişmeleri
Paris Barış Konferansı
“Yeni Diplomasi” ve “Açık Kapı Siyaseti”
Tarih Yazmaya Girişen 4 Adam
“Kendi Kaderini Belirleme Hakkı”
Paris Barış Konferansı’nın Ardından
Ermenistan
Romanya
Sırp-Hırvat-Sloven Birleşik Krallığı
Bulgaristan
Arnavutluk
Yunanistan-Türkiye
Redd-i Miras
Sonuç
Kaynakça
İsim Dizini
Yer Dizini
Genel Dizin
_İmparatorluktan Cumhuriyet’e geçiş süreci ve özellikle II. Meşrutiyet dönemi üzerinde çalışan Balkanlar ve Osmanlı Devleti kitabının yazarı Dr. Sacit Kutlu Balkan Harbi’nin Osmanlı Toplumu üzerindeki çeşitli etkilerini Gelibolu’yu Anlamak için kaleme aldı. İlk bölümde Sacit Kutlu, Balkan Harbi’nin pek çok savaş tekniğinin, strateji ve taktiğinin ilk kez uygulandığı savaş olduğuna dikkati çekiyor.
31 Mart 2008, Geliboluyu Anlamak
Sacit Kutlu
1945’te Isparta’nın Atabey ilçesinde doğdu. 1968’de İstanbul Tıp Fakültesi’ni bitirdi, 1972 yılında Almanya’ya gitti. Düsseldorf Tıp Fakültesi’nde doktora, Staettische Kliniken Osnabrück’te genel cerrahi, Berufsgenossenschaftliche Unfallklinik Ludwigshafen am Rhein’da plastik cerrahi ve el cerrahisi ihtisaslarını yaptı. 1983 sonunda yurda döndü.
Çoğu üyesi kendisi gibi doktor olan Jön Türklere olduğu kadar İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e geçiş sürecinin karmaşık, sosyal, siyasal ve tarihsel gelişmelerine özel bir ilgi duyan Kutlu’nun, bu konularda yazdığı iki kitabı İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları arasında çıktı. 2004 yılında yayımlanan Didâr-ı Hürriyet Kartpostallarla İkinci Meşrutiyet, 1908–1913 isimli kitabı Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Sedat Simavi Ödülleri 2004 Sosyal Bilimlere Övgüye Değer Eser Ödülü’ne layık görüldü. Milliyetçilik ve Emperyalizm Yüzyılında Balkanlar ve Osmanlı Devleti isimli kitabı Temmuz 2007’de yayımlandı.
