Bu çalışmasında Amed Gökçen, İngiliz Ulusal Arşivi ve 2010 yılına kadar araştırmacılara açık olan Başbakanlık Devlet Arşivi’nde yer alan belgeleri ve Yezidilere ilişkin farklı dillerde kaleme alınmış yazılı kaynakları bir araya getirmiştir. Yezidi toplumunun yanlış bir dine mensup olduğuna inanan Osmanlının topluluğu düzenli olarak kutsal ve hakiki bir inanca tabi kılmaya, belirli yöntemlerle ıslah edip merkezi iktidarın egemenlik alanına ve dolayısıyla vergi sistemine dahil etmeye çalıştığını gösteren bu araştırma, sözlü kültürün bir bütün olarak egemenliği altına aldığı bu topluluğa ilişkin farklı bakış açılarının ortaya çıkmasını amaçlamaktadır.

Giriş

BİRİNCİ BÖLÜM Osmanlı ve İngiliz Arşivinde
(Y)Ezidilere Dair
(Y)Ezidilere İlişkin Kısa Bir Not
Ezidi Çalışmalarına Başlamak İçin
Dinin ve Şiddetin Kurucu Mekanı Laleş
Kısa Bir Haritalandırma
Osmanlı’da (Y)Ezidiler
1. Askeri Belgeler
a. Ferik Vehbi Ömer Paşa Merkezli Belgeler
b. Laleş’e ve Çevresine Ait Belgeler
c. Koçek Mirza, Kardeşleri ve Yakın Akrabalarına İlişkin belgeler
d. Zorunlu Askerlik Uygulaması ve Bu Uygulamanın Yarattığı Sorunlar
2. Müslümanlaştırma Çalışmaları
3. Ceza ve Ödüller
Türkiye’de (Y)Ezidi Literatürü
Osmanlı ve İngiliz Arşivi’nde (Y)Ezidilere Dair
Sonuç

İKİNCİ BÖLÜM Osmanlı Arşivi’nde (Y)Ezidiler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İngiliz Ulusal Arşivi’nde (Y)Ezidiler

Kaynakça

Dizin

Özellikle Osmanlı’nın (Y)Ezidilere yaklaşım şeklini ortaya koyması açısından büyük önem taşıyor. Daha çok uzmanlık metni gibi görünse de Ezidiler ile ilgili hazırlanan belgeler, tutanaklar, vak’a kayıtları imparatorluğun Ezidi halka, geleneklerine, yaşadıkları bölgeye karşı tutumlarını sergiliyor.
Doğan Hızlan, 30 Ağustos 2014, Hürriyet

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/dogan-hizlan/butun-yonleriyle-ezidilik-27105746

_

Amed Gökçen

İstanbul Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü’nü bitirdi. Master derecesini İstanbul Bilgi Üniversitesi Kültürel İncelemeler Bölümü’nden aldı. 2005 yılından beri İstanbul Bilgi Üniversitesi bünyesinde “(Y)Ezidi Kültürünün Karşılaştırmalı Araştırılması” adlı uluslararası çalışmayı yürütmektedir. Çalışmalarının ilk ürünü Kalan Müzik tarafından 2009 yılında çıkarılan (Y)Ezidiler adlı CD-Kitaptır. Yazarın İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından okuyucuya sunulan Osmanlı ve İngiliz Arşiv Belgelerinde Ezidiler (2012), Abede-i İblis Yezidi Taifesinin İtikadı, A’datı, Evsafı (2013), Kara Kitap Kara Talih (2015) kitapları ve Damla Tanla ile çevirisini üstlendiği Ezidilik: Arka Planı, Dinî Âdetleri ve Metinsel Geleneği (2014) isimli yayını bulunmaktadır.