Savunuculuk, sivil toplum örgütlerinin politikaları ve uygulamaları etkileme yönündeki çalışmalarıdır. Savunuculuk yapılırken uygulanacak stratejiler, kurulacak iletişim, iletişim kurulacak kişi, kurum ve kuruluşlar konuya göre farklılıklar gösterse de, temel ve nihai amaç politika ve uygulamaları etkilemektir. Bu rehber kitap, Sivil toplum örgütlerinin savunuculuk çalışmaları için net stratejiler geliştirmelerini kolaylaştırmak amacıyla hazırlanmıştır ve strateji geliştirme aşamasında izlenecek pratik adımları içermektedir.

SUNUŞ: NEDEN SAVUNUCULUK KİTABI? / Nurhan Yentürk ve Laden Yurttagüler

I. BÖLÜM: SAVUNUCULUK, YURTTAŞLIK VE KATILIM / Laden Yurttagüler
1. Yurttaşlık ve demokrasi ilişkisi
2. Demokrasi ve karar verme/politika yapma süreçleri arasındaki ilişki
3. Konuların temsili: Nasıl ve nerede?

II. BÖLÜM: SAVUNUCULUK STRATEJİSİ / Yiğit Aksakoğlu
1. Savunuculuk ve ilgili tanımlar
1.1. Savunuculuk nedir?
1.2. Yöntemler
1.3. Bazı temel araçlar: Kampanya ve lobicilik
1.4. Katılım, haklar ve savunuculuk
1.5. STK’lar ve siyaset
1.6. Politika süreci
2. Savunuculuk stratejisi hazırlamaya giriş
2.1. Adım adım strateji hazırlama
3. Strateji geliştirme
3.1 Hedefler ve uzun ve kısa dönemli amaçların belirlenmesi
3.2. SMART analizi
3.3. Aktörlerin tanımlanması
3.4. SWOT analizi
3.5. İletişim stratejisi

III. BÖLÜM: STK’LAR VE KANUN YAPIM SÜRECİNİ ETKİLEME: YÖNTEMLER, ÖRNEKLER, ÖNERİLER
1. Sivil toplumun Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kanun yapım sürecine katılımına ilişkin fırsatlar · İrfan Neziroğlu
1.1. TBMM’de kanun yapım sürecine sivil toplum neden katılmalıdır?
1.2. STK’ların kanun yapım sürecine ilişkin kapasite sorunu
1.3. TBMM’de yasama süreciyle ilgili temel kavramlar
1.4. TBMM’de temel kurumlar
1.5. Kanun tasarıları ve kanun tekliflerinin hazırlanma süreci
1.6. Genel olarak TBMM’de kanun yapım süreci
1.7. TBMM’de komisyonlar
1.8. Gündem dışı konuşma
1.9. Genel Kurul’da kanun yapım süreci
1.10. Cumhurbaşkanı’nca onay
1.11. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girme
2. Parlamenter denetim faaliyetlerine sivil toplum katılımı · Habip Kocaman
2.1. Parlamenter denetim
2.2. Parlamenter denetim yolları
2.3. Denetim işlevi gören komisyonlar
3. Yasama sürecinde STK katılımı: Ulaslararası örnekler ışığında Türkiye’deki durum ve öneriler · Ebru Ağduk
3.1. Katılım nedir?
3.2. Katılım spektrumu
3.3. Katılım sürecinde temel olan ilkeler
3.4. Katılımın önündeki engeller
3.5. Çeşitli ülkelerde katılım uygulamaları
3.6. Katılıma yönelik Türkiye’de varolan yasal çerçeve
3.7. TBMM’de katılım mekanizmalarını güçlendirmek için öneriler
3.8. Genel değerlendirme

IV. BÖLÜM: KAMU HARCAMALARININ İZLENMESİ: STK’LAR İÇİN YENİ BİR SAVUNUCULUK ALANI / Nurhan Yentürk
1. Sivil toplum kuruluşları ve kamu harcamalarının izlenmesi: Neden ve nasıl?
2. Kamu harcamalarını izlemek için temel bilgiler
2.1. Kurumlar
2.2. Kavramlar
2.3. Harcamaların sınıflandırılması
2.4. Çok yıllı bütçeleme süreci
3. Türkiye’de sosyal koruma ve askeri harcamalar
3.1. Sosyal koruma harcamalarının izlenmesi: 2006-2011
3.2. Askeri harcamaların izlenmesi: 2006-2011
3.3. Askeri, sosyal ve ekonomik harcamaların karşılaştırılması

KAYNAKLAR

DİZİN

_

Ebru Ağduk

Uluslararası Demokrasi Enstitüsü’nün (NDI) Türkiye Direktör Yardımcısıdır.

Habip Kocaman

1969 yılında Çorum’da doğdu. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde lisans eğitimini, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsünde yüksek lisansını tamamladı. 1992 yılında uzman yardımcısı olarak TBMM’de göreve başladı. Çeşitli büro ve komisyonlarda uzman olarak görev yaptı. Halen TBMM’de yasama uzmanı olarak görev yapmaktadır.

İrfan Neziroğlu

Türk akademisyen, bürokrat, diplomat. 1991 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun oldu. Temmuz 2017’de Sudan’a Büyükelçi atanan Neziroğlu, 2011-2016 yılları arasında TBMM Genel Sekreterliği yaptı.

Laden Yurttagüler

Bilgi Üniversitesi STK Eğitim ve Araştırma Merkezi’nde çalışmaktadır.

Nurhan Yentürk

İTÜ’den 1988’de doktor, 1998’de de profesörlük unvanı alan Yentürk, Türkiye ekonomisi ve ekonomik krizler üzerine yayınlar yaptı. 2003 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde Profesör olarak göreve başlayan Nurhan Yentürk halen aynı üniversitenin Sivil Toplum Çalışmaları Merkezi’nin direktörü olarak çalışmaktadır. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları’ndan Sivil Toplum Kuruluşlarına yönelik yayımlanan STK Çalışmaları –Eğitim Dizisi’nin yayın yönetmenliğini yapmakta, STK Eğitim ve Sertifika programlarında çeşitli dersler vermektedir. Kamu harcamalarını izlemek ve savunuculuk yapmak üzere kurulan ve 60’a yakın hak temelli STK’nın üye olduğu Kamu Harcamaları İzleme Platformu’nun sözcülerindendir.

Yiğit Aksakoğlu

Lisans eğitimini Yıldız Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde, yüksek lisans eğitimini Londra Üniversitesi’ne bağlı London School of Economics’de STK Yönetimi alanında tamamlamıştır. İstanbul Bilgi Üniversitesi, STK Eğitim ve Araştırma Merkezi’nde 2003-2008 yılları arasında çalışmış, STK Eğitim ve Sertifika Programı’nda savunuculuk, örgüt yönetimi ve proje döngüsü yönetimi gibi çeşitli eğitimler vermiştir. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları’ndan Sivil Toplum Kuruluşlarına yönelik yayımlanan STK Çalışmaları – Eğitim Dizisi’nden çıkan Proje Döngüsü Yönetimi ve Savunuculuk ve Politikaları Etkileme kitaplarına katkıda bulunmuştur. Sosyal Projeler ve STK Yönetimi Yüksek Lisans programında proje döngüsü yönetimi dersleri vermiştir. Halen Bernard van Leer Vakfı’nın Türkiye temsilcisi olarak çalışmaktadır.