Türkçeye özgü, onun doğuşunu, gelişimini ve değişimini izleyen “Türk Dili: Dil ve Anlatım” kitabı Türkçeyi doğru kullanmak isteyenler için temel bir başvuru kaynağı. Herkesin yararlanacağı bu kaynak kitapta, artık değişimine ayak uydurmakta zorlandığımız Türkçenin doğru kullanımına ilişkin; noktalama işaretlerinden zamirlere, edebî sanatlardan özgeçmiş yazımına, düzgün ve etkili konuşmanın kurallarından, konu seçiminde neye dikkat edilmesi gerektiğine kadar pek çok açıklama bulacaksınız.

Giriş

BİRİNCİ BÖLÜM Dil, Diller ve Türk Dili
Dil, Tanımı ve Özellikleri
Dilin Tanımı
Dillerin Doğuşu
Dilin Özellikleri
Dil Bir İşaretler Sistemidir
Dil Toplumsal Bir Kurumdur
Dil Canlı Bir Varlıktır
Dil Ulusal Bir Kurumdur
Çeviri
Dilin Türleri
Anadili
Lehçe
Ağız
Ortak Dil
Konuşma Dili - Yazı Dili
Çevriyazı
Özel Diller
Argo
Yeryüzünde Konuşulan Diller
Dünya Dilleri
Dillerin Sınıflandırılması
Dil Aileleri
Ural-Altay Dilleri
Türk Dilinin Tarihsel Gelişimi
Türk Dilinin Eskiliği
Türk Dilinin Dönemleri
Türk Lehçeleri
Türkiye Türkçesi
Devlet Dili Olarak Türkçe
Dil Devrimi
Türklerin Kullandıkları Alfabeler
Yazı ve Alfabe
Göktürk (Orhon) Alfabesi
Uygur Alfabesi
Arap Alfabesi
Yeni Türk Alfabesi

İKİNCİ BÖLÜM Türkçenin Ses Düzeni
Ses Bilgisi
Dil Seslerinin Oluflumu
Dil Seslerinin Özellikleri
Ünlüler
Ünsüzler
Türkçede Seslerin Birleşmesi
Türkçede Ses Olayları
Benzeşme
Ses Düşmesi
Ünlü Düşmesi
Ünsüz Düşmesi
Hece Düşmesi
Ses Türemesi
Ünlü Türemesi
Ünsüz Türemesi
Ses Kaynaşması
Ses Aktarımı
Ulama
Türkçenin Ses Özellikleri
Türkçede Ses Uyumu
Ünlü Uyumu
Büyük Ünlü Uyumu
Küçük Ünlü Uyumu
Ünlü-Ünsüz Uyumu
Ünsüz Uyumu
Söyleyişe Bağlı Ses Olayları
Uzunluk-Kısalık
Vurgu
Sözcük Vurgusu
Eklerde Vurgu
Öbek Vurgusu
Cümle Vurgusu
Ton-Tonlama
Durak

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Türkçenin Biçimsel Yapısı
Biçim Bilgisi
Biçim Bakımından Sözcükler
Türkçede Kökler
Köklerin Özellikleri
Kök Çeşitleri
Türkçede Ekler
Eklerin Özellikleri
Ek Çeşitleri
Yapım Ekleri
İsimden İsim Yapma Ekleri
İsimden Fiil Yapma Ekleri
Fiilden Fiil Yapma Ekleri
Fiilden İsim Yapma Ekleri
Çekim Ekleri
İsim Çekim Ekleri
Durum (Hâl) Ekleri
İyelik Ekleri
İlgi Eki
Fiil Çekim Ekleri
Kişi Ekleri
Biçim ve Zaman Ekleri
Soru ve Olumsuzluk Ekleri
Ek Fiil
Ortak Çekim Ekleri
Çoğul Eki
Soru Eki
Yapı Bakımından Sözcükler
Basit ve Türemifl Sözcükler
Birleşik Sözcük
Birleşik Fiil

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Dil ve Anlatım
Anlatım ve Anlatım Birimleri
Anlatım Aracı Olarak Sözcük
Anlam Açısından Sözcükler
Kavram-Anlam
Sözcüğün Anlamı
Temel ve Yan Anlam
Eşanlamlı Sözcükler
Eşadlı Sözcükler
Türkçede Anlam Olayları
Anlam Değişmeleri
Anlam Genişlemesi
Anlam Daralması
Anlam Kayması
Aktarmalar (Mecazlar)
Benzetmeler
Ad Aktarmaları
Deyim Aktarmaları
Sözcük Türleri
İsim (Ad)
İsimlerde Cinsiyet
Sıfat (Önad)
Zarf (Belirteç)
Zamir (Adıl)
Kişi Zamirleri
Gösterme Zamirleri
Soru Zamirleri
Belirsizlik Zamirleri
Edat (İlgeç)
Bağlaç
Ünlem
Fiil (Eylem)
Etken Fiiller
Geçişli - Geçişsiz Fiiller
Sözcük Öbekleri
Tamlama
İkileme
Deyim
Anlatım Aracı Olarak Cümle
Cümlenin Öğeleri
Yüklem
Özne
Tümleç
Nesne
Dolaylı Tümleç
Tümleç Görevi Yüklenen Sözcükler
Cümle Türleri
Yüklemlerine Göre Cümleler
Yapılarına Göre Cümleler
Kuruluşlarına Göre Cümleler
Anlamlarına Göre Cümleler
Cümle Öbeği: Paragraf
Anlatım Süreci
Konu Nedir?
Konu Türleri
1. Somut ve Soyut Konular
2. Bireysel ve Toplumsal Konular
3. Evrensel ve Ulusal Konular
Konu Seçimi
Konunun Sınıflandırılması
Anlatım Düzeni
Ana ve Yardımc Düşünceler
Düşünsel Düzenin Belirlenmesi
Düşünsel Düzenin Yazıya Dökülmesi
Anlatım Biçimleri
Açıklama
Tartışma
Betimleme
Öyküleme

BEŞİNCİ BÖLÜM Anlatım Yolları
Sözlü Anlatım
Sözlü Anlatım Nedir?
Sözlü Anlatım Türleri
Söylev
Açıkoturum
Panel
Sempozyum
Konferans
Forum
Karşılıklı Konuşmalar
Düzgün ve Etkili Konuşma
İçeriğe İlişkin İlkeler
Üslûp Özellikleri
Yazılı Anlatım
Yazı Dili
Yazılı Anlatımın Türleri
Yaratıcı Yazma
Öğretici Yazma
Düşünce Yazıları
Anlatımı Etkili Kılma
Yazılı Anlatımın Özellikleri
Anlatımın Temel İlkeleri
Sözcüklerin Seçimi
Genel ve Özel Anlamlı Sözcükler
Soyut ve Somut Sözcükler
Anlamca Uygun Sözcüğü Seçmek
Cümlelerin Nitelikleri
Paragrafların Kuruluşu
Paragraf Türleri

ALTINCI BÖLÜM Ek Bilgiler
Uygulamalı Bilgiler
İş Yazıları
Rapor
Tez
Özgeçmiş
Dilekçe
Özet Çıkarma - Not Alma
Aktarmalar (Alıntılama)
Kaynak Gösterme - Dipnot - Kaynakça
Noktalama İşaretleri
Aç Parantez
Parantez 1 (Anlat›m)
Parantez 2 (Sözcük-Nesne)
Parantez 3 (Ça¤r›fl›m)
Parantez 4 (Belâgat)
Parantez 5 (Edebî Sanatlar)
Parantez 6 (Tümcebilim)
Parantez 7 (Edebiyat Türleri)
Parantez 8 (Ak›c›l›k)
Kaynakça
Kavramlar Dizini

_

Atilla Özkırımlı

1942’de Konya’da doğdu.İlk ve ortaöğrenimini Adana’da yaptı, Maraş Lisesi’ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdikten (1968) sonra Hacettepe Üniversitesi’nde Öğretim Görevlisi olarak çalıştı. 12 Mart döneminde işine son verilince yayınevlerinde danışmanlık, Cumhuriyet gazetesinde düzeltmenlik yaptı. (1972-1976). Daha sonra Atatürk Eğitim Enstitüsü’nde, İstanbul Devlet Konservatuvarı’nda görev aldı. YÖK döneminde bağlı olduğu Mimar Sinan Üniversitesi’ndeki görevinden istifa etti (1982), yazarlığı uğraş edindi. Günümüzde Kitaplar dergisinin yayın yönetmenliğini yaptı. 22 Ocak 2005’te hayata veda etti.

Edebiyata şiir ve öyküyle girdi (Su ve Düzlem dergileri, 1963-1964). Bir suskunluk döneminden sonra Papirüs dergisinde eleştiri ve incelemeleriyle göründü (1967). Nesnel ölçülere bağlı eleştirilerinin yanı sıra Türk edebiyat tarihine ilişkin araştırma ve incelemelerinde toplum yapısıyla sanat arasındaki ilişkiyi öne alan bir tutumu benimsedi. Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Sabahattin Ali ‘nin yapıtlarının eleştirel basımlarını hazırladı.