Yaşlanma ve Yaşlılık: Disiplinlerarası Bakış Açıları
Günümüzün ve geleceğin yaşlıları kimlerdir? Günümüzde ve gelecekte yaşlanmanın ve yaşlı olmanın zihinsel, bedensel ve toplumsal özellikleri nelerdir? Yaşlıları nasıl tanıyoruz, onlara nasıl davranıyoruz? Yaşlıların daha genç yaş gruplarıyla ilişkileri nasıl tanımlanabilir? Sayıları artmakta olan yaşlı kişilere kimler bakacak, onlar için ne gibi insani ve maddi kaynaklara ihtiyacımız olacak, onlara özgü hak, hukuk kuralları oluşturulacak mı? Yaşlıların mutluluğu, dolayısıyla genel olarak toplumsal mutluğumuz için ne tür sosyal politikalar üretmeliyiz? Ve en önemlisi, sorunlarla nasıl baş edebiliriz? İstanbul Bilgi Üniversitesi Emeritus Profesörü Alan Duben’in derlediği bu eserde, işte bu sorulara, nöroloji, psikoloji, demografi, sosyoloji, hukuk, ekonomi, medya çalışmaları, yeni teknolojiler ve sosyal politikalar perspektiflerinden, Türkiye ve dünyadan örneklerle yanıt aranıyor. Felsefeden finansa uzanan geniş bir yelpazede çalışmalar yapan Gülüstü Salur, Reşit Canbeyli, Ryan Wise, Kenan Çayır, Itır Erhart, Hande Eslen Ziya, İdil Işıl Gül, Seray Öney Doğanyiğit, Aylin Seçkin, Patrick Georges ve Volkan Yılmaz gibi alanında önemli akademisyenlerin makalelerinin yer aldığı bu disiplinlerarası çalışma, yaşlanma ve yaşlılığı biyososyal, psikolojik ve toplumsal açıdan irdeliyor. Kitapta ayrıca yaşlıların bakımı ile ilgili kullanılabilecek yeni teknolojiler, öne çıkan yeni ekonomik sorunlar, maliyetler ve sosyal politikalar da yer buluyor.
Giriş
Alan Duben
BİRİNCİ KISIM Yaşlanan Beyinler: Yaşlılığın Biyososyal Boyutları
1 Yaşlılık ve Bilişsel Süreçler
Gülüstü Salur
Yaşlılığın Tanımı
Bilişsel İşleyiş Açısından Beynin İşlevsel Anatomisi
Bilişsel Süreçler ve Yaşlılıkta Görülen Bilişsel Değişim
Yaşlılıkta Olan Genel Değişimler
Yaşlılıkta Farklı Bilişsel Alanlarda Olan Değişimler
Temel Bilişsel Alanlar
Bilişsel İşlevlerin Değerlendirilmesi
Yaşlılıkta Bilişsel Hastalıklar
Yaşlılarda Bilişsel İşleyişle İlgili Çalışmaların Sorunları Nelerdir?
Süper Yaşlanma Çalışması Bize Ne Diyor?
Sonuç
Ek
2 Biyolojik Saat ve Yaşlılık
Reşit Canbeyli
Yaşlılıkta Biyolojik Saat Neden Önemli?
Fizyoloji Biyoritimlerin Önemini Keşfediyor
Beynimizde İç Saat Arayışlarını Tetikleyen Yepyeni Bir Olgu: Zaman Dilimlerini Aşan
Uçak Yolculuğu
Biyolojik Saatin Bir Beyin Yapısı Olarak Özellikleri
Biyolojik Saatin Bir Saat Olarak Özellikleri
Yaşlılık ve Biyolojik Saat
Yaşlanmada Biyoritimlerinin Genliğinde Azalma
Yaşlılıkta Biyolojik Saat ve ‘Köle’ Saatler Arasındaki Bağlantının Bozulması
Yaşlılıkta Uyku Düzeninin Bozulması
Biyolojik Saatin Bozulmasının Uzun Vadede Sonuçları
SKÇ, Yaşlılık ve Ömür
Yaşlılık, Biyolojik Saat ve Yaşam Kalitesi
İKİNCİ KISIM Toplumda Yaşlanmak: Yaşlılığın Psikolojik ve Toplumsal Boyutları
3 Yaşlanmanın Psikolojisi
Ryan Wıse
Yaşam Süresi Yaklaşımı
Yaşlanma Psikolojisinde Başlıca Meseleler
Vaka Çalışması: Kişilik
Gelişim Etkenleri
Geleceğe Bakmak
4 Türkiye ve Avrupa’da Nüfus Yaşlanması,
Aile, Piyasa ve Devlet
Alan Duben
Nüfus Yaşlanması
Yaşlı Bakımı: Aile veya Devlet mi, Aile ve Devlet mi?
‘Üçüncü’ ve ‘Dördüncü’ Yaşlar
Yaşlanan Erkekler ile Yaşlanan Kadınlar
Yaşlanma ve Kuşaklar Arası Paylaşım
Yaşlılara Kim Bakacak?
Son Düşünceler
5 Ders Kitaplarında Yaşlılık Temsili
Kenan Çayır
Giriş
Yaşlılık, Yaşçılık ve Yaşlı Ayrımcılığı
Farklı Kaynaklarda Yaşlılık Temsili
Yöntem
Bulgular
Sonuç
Ek: İncelenen Ders Kitapları Listesi
6 Sinemada Yaşlılık ve Erkeklik
Itır Erhart - Hande Eslen-Ziya
Erkeklik: Makbul veya İstenmeyen?
Yaşlanma ve Erkekliğin Kaybı
Bir Süper Kahramanın Orta Yaş Krizi
Tiyatro Sahnesinden Bozkırlara
Rocky’den Creed’e
Sonuç Yerine
7 Yaşlı Bireylere İnsan Hak ve Özgürlükleri Perspektifinden Bir Bakış
İdil Işıl Gül
Giriş
Yaşlı Bireyler ve İnsan Hak ve Özgürlüklerine İlişkin Bazı Sorun Alanları
Özerklik ve Kendi Kaderini Tayin Hakkı
Yaşam Hakkı, Şiddet, İhmal ve İstismar
Yeterli Yaşam Standardı
Adalete Erişim
Sonuç
ÜÇÜNCÜ KISIM Yaşlılar, Yeni Teknolojiler, Ekonomi ve Sosyal Politika
8 Yaşlı Sağlığında Geronteknolojik Ürünlerin Kullanımı
Seray Öney Doğanyiğit
Giriş
Yaşlanma ve Sağlık
Teknolojiden Yaşlıya Sağlık
Geronteknoloji
Mobil Teknolojiler
Akıllı Ev Araçları
Giyilebilir Teknolojiler
Sonuç
9 Türkiye’de Nüfus Yaşlanmasının Ekonomik Sonuçları
Aylin Seçkin - Patrıck Georges
Giriş
Türkiye için Ulusal Transfer Hesapları (UTH)
Nüfusun Yaşlanması ve Nüfus Politikaları
Simülasyon Sonuçları
Sonuç ve Öneriler
10 Sosyal Politika ve Yaşlanma
Volkan Yılmaz
Giriş
Sosyal Politikanın Temelleri
Yaşlanma ve Sosyal Politika İlişkisi
Sonuç Yerine
Dizin
Prof. Alan Duben ile şehir ve yaşlılık üzerine söyleşi
Şehir Hepimizin, 25 Şubat 2019, Medyascope
_Prof. Alan Duben ile günümüzün ve geleceğin yaşlıları üzerine söyleşi
Cem Tüzün, 5 Kasım 2018, Sarı Daktilo/RGB