Bu eser, özellikle başkanlık ve yarı-başkanlık sistemlerinin Türkiye’ye uygulanabilirliği konusu üzerinde yoğunlaşmıştır. Yazarın vardığı sonuç, başkanlık sisteminin yasama ve yürütme arasında, yarı-başkanlık sisteminin de yürütmenin kendi içinde çatışma ve tıkanmalara, hatta muhtemelen anayasa krizlerine yol açabilme potansiyeli taşıdığı, bu nedenle siyasal bölünme çizgilerinin derin ve siyasal çatışmaların yoğun olduğu Türkiye gibi ülkelerde uygulanmalarının ciddi sorunlar yaratabileceğidir. Prof. Dr. Serap Yazıcı, ilk baskısı 2002 yılında yapılan kitabını, başkanlık sistemini getiren anayasa değişikliğine dair halkoylaması öncesinde 4. baskısı için yeni bir önsöz ile güncellemiştir._x000D_
_x000D_
 

Dördüncü Baskıya Önsöz

Giriş

BİRİNCİ BÖLÜM Başkanlık Sistemleri: Dayandıkları Temel Unsurlar ve Bu Unsurların Yol Açtığı Sorun Boyutları
Başkanlık Sistemlerinin Tanımı ve Temel Unsurları
Başkanlık Sistemlerinin Tanımlanması: Çeşitli Yaklaşımlar
Giovanni Sartori’nin Tanımı
Arend Lijphart’ın Tanımı
S. Matthew Shugart ve John M. Carey’nin Tanımları
J. Juan Linz’in Tanımı
Sonuç ve Görüşümüz
Başkanlık Sistemlerinin Yol Açtığı Sorun Boyutları
Katılık
Çift Meşruiyet
Kazananın Her Şeyi Aldığı Toplam-Sıfır Oyunu
Siyaset Yarışının Dışardan Katılanlara Açık Olması
Başkanlık Sistemlerinin Siyasi Üslûbu

İKİNCİ BÖLÜM Yarı-Başkanı›k Sistemleri: Teorik ve Karşılaştırmalı Gözlemler
Yarı-Başkanlık Sistemlerinin Tanımı ve Temel Unsurları
Yarı-Başkanlık Sistemleri ile Hükûmet ve Rejim İstikrarı Arasında Doğrudan Bir İlişki Kurulabilir mi?
Yarı-Başkanlık Sistemlerinin Avantaj ve Dezavantajları
Katılık
Çift Meşruiyet
Kazananın Her Şeyi Alması

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemlerinin Türkiye İçin Değerlendirilmesi
Türk Pozitif Hukukunda Hükûmet Sistemleri
1921 Anayasası’ı›n Benimsediği Hükûmet Sistemi
1924 Anayasası’nın Benimsedii Hükûmet Sistemi
1961 Anayasası’nın Benimsediği Hükûmet Sistemi
1982 Anayasası’nın Benimsediği Hükûmet Sistemi
Yürütme Yetkisi ve Görevi
Cumhurbaşkanı
Seçimi
Tarafsızlığı
Yetkileri
Sorumsuzluğu
Bakanlar Kurulu
Türkiye’de Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemlerine Geçiş Tartışmaları
Türkiye’de Parlamenter Sisteme İşlerlik Kazandıracak Öneriler
Parlamentarizmin Rasyonelleştirilmesi
Yapıcı Güvensizlik Oyu
Parlamento Üyeliği ile Bakanlar Kurulu Üyeliğinin Aynı Kişide Birleşmemesi
Alternatif Başkanlık Sistemi
Sonuç
Kaynakça
Dizin

Kişisel kanaatim, 1982 Anayasasının yürürlüğe girdiği andan itibaren sorunlu olan, 2007 Anayasa değişikliğini takiben daha problemli hale gelen hükümet sisteminin, klasik parlamentarizme dönüş ile ıslah edilmesi yönündedir. Nitekim bu yöndeki tercihim, elinizdeki kitabın tüm bölümlerinde açık olarak gözlemlenmektedir. Tam da bu nedenle, önceki baskılarda olduğu gibi, dördüncü baskıda da kitabın orijinal dokusu muhafaza edilmiştir. Böylece okuyucunun, klasik parlamentarizmden yana olan tercihimin konjonktürel olmadığını, bu çalışmanın ilk baskısının yapıldığı 2002’ye ve onun da öncesindeki araştırma yıllarına kadar uzandığını fark etmesi hedeflenmiştir.
Prof. Dr. Serap Yazıcı

_

Serap Yazıcı

1963’te Ankara’da doğan Serap Yazıcı, 1984’te Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Aynı üniversiteden 1986’da “CHP’nin Niteliği ve Laiklik Politikası” isimli çalışmasıyla yüksek lisans, 1995’te de “Türkiye’de Askeri Müdahalelerin Anayasal Etkileri” başlıklı çalışmasıyla doktora derecesi aldı. 1991-92 akademik yılında Bristol Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü’nde “Otoriter Sistemlerden Demokrasiye Geçiş” isimli programa katıldı. 2001’de de “Başkanlık ve Yarı-başkanlık Sistemleri: Türkiye İçin Bir Değerlendirme” isimli çalışmasıyla doçentlik unvanına hak kazandı.

İnönü Vakfı, Aybay Hukuk Araştırmaları Vakfı, Cumhuriyet ve Milliyet gazetelerinin açtığı yarışmalarda çalışmaları çeşitli derecelerde ödüllendirildi. Demokratikleşme Sürecinde Türkiye başlıklı kitabı ise, Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA), 2010 yılı üniversite ders kitapları arasında, kayda değer eser ödülüne (mansiyon) layık görüldü. Halen İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesi olan Serap Yazıcı’nın Türkiye’de Askeri Müdahalelerin Anayasal Etkileri başlıklı çalışması Yetkin Yayınevi tarafından, Başkanlık ve Yarı-başkanlık Sistemleri: Türkiye İçin Bir Değerlendirme (2002) ve Demokratikleşme Sürecinde Türkiye (2009) başlıklı çalışmaları ise İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından yayınlanmıştır.