Beyazperdede Atatürk: Belgesel Film ve Bir Liderin İnşası

Mustafa Kemal Atatürk, 1919’da Anadolu’daki ulusal direniş hareketini başlattığında dünya çapında pek tanınan bir lider değildi. Ancak hükümetin Atatürk’ün kamusal imajını oluşturma ve koruma konusundaki çabaları, zamanla onu birçoklarının gözünde adeta insanüstü bir figüre dönüştürdü. Sinema, bu imajın oluşturulması ve yayılmasında önemli bir rol oynadı ve Atatürk’ün modern bir ulus-devlet inşa etme projesine katkı sağladı. Buna karşın, Atatürk’ün filmlerdeki görüntülerini ve bu görüntülerin erken Cumhuriyet Türkiyesi’nin siyasi ve kültürel hayatı üzerindeki etkilerini analiz eden neredeyse hiç araştırma yoktur. Beyazperdede Atatürk, daha önce incelenmemiş çeşitli film arşivlerindeki Atatürk görüntülerini gün yüzüne çıkararak, bu dönemde sinemanın önemli, fakat paradoksal rolünü gözler önüne seriyor. Enis Dinç, sinemanın Atatürk’ün ve yeni Türkiye’nin modern imajının dünyaya sunulmasındaki önemini vurgularken, aynı zamanda bu medya aracının bazı riskler de taşıdığını ortaya koyuyor. Kitap, nadir film görüntülerinin analizinin yanı sıra mektuplar, anılar, gazeteler, raporlar, bültenler ve üretim dosyaları gibi birincil kaynaklara dayanarak okurlara dönemin çok katmanlı bir anlatımını sunuyor.

“Beyazperdede Atatürk, modern Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün kamusal imajının evrimi üzerine dünya çapında yazılmış ilk kitaptır. Bu iyi hazırlanmış çalışma, aynı zamanda erken Cumhuriyet’in karmaşık ve eklektik devlet kurma, ulus inşa etme ve Batılılaşma programını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.” – M. Şükrü Hanioğlu, Garrett Dış İlişkiler Profesörü ve Yakın Doğu Çalışmaları Profesörü, Princeton Üniversitesi, ABD

“Eşsiz kaynaklara dayanan bu son derece özgün çalışma, erken dönem Türk sinemasının tarihini Atatürk’ün kamusal imajıyla ilişkilendirerek modern Türkiye’nin kurucu mitini inceliyor.” – Frank van Vree, Savaş, Çatışma ve Hafıza Tarihi Profesörü, Amsterdam Üniversitesi ve NIOD Enstitüsü Direktörü, Amsterdam, Hollanda