Günümüzün yaşayan en önemli araştırmacı ve sosyologlarından Manuel Castells, üç ciltten oluşan Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür adlı dizisinin üçüncü kitabı Binyılın Sonu’nda, dünya üzerinde 20. yüzyılın son çeyreğinde yaşanan yapısal değişim süreçlerini, enformasyon çağına damgasını vurmuş süreçler, yani küreselleşme, ağlar oluşturma, kimlik kurma, ataerkillik ve ulus-devletin krizi arasındaki etkileşimin bir sonucu olarak yorumluyor. Sovyetler Birliği’nin beklenmedik bir tarihi değişim olarak nitelediği çöküşünün devletçiliğin enformasyon çağına geçişi beceremeyişinin sonucu olduğu, buna karşılık Çin komünizminin küresel kapitalizme hızla ayak uydurmasının ise daha bayağı yeni bir tür kapitalizmin dünya üzerinde tek başına kalmasına neden olduğu değerlendirmesini yapan Castells, Asya’da kalkınma ve kriz arasındaki etkileşimi küreselleşme ve devlet arasında giderek güçlenen gerilimin bir ifadesi olarak ele alıyor.Avrupa konusunda ise, binyıl dönümünde ekonomilerini sembolik olarak birleştirmek için bir araya gelen Avrupa ülkelerinin, birleşmenin getirdiği kültürel ve siyasi sorunları henüz çözebilmiş olmadığını, dolayısıyla Avrupa’nın kaderinin de, ulus-devletten ağ devleti biçimindeki yapıya geçişin ortaya çıkardığı sorunların çözümüne bağlı olduğunu ekliyor.

 GİRİŞ Değişim Zamanı

BİRİNCİ BÖLÜM Sanayileşmeci Devletçiliğin Krizi ve Sovyetler Birliği’nin Çöküşü
Kapsamlı Ekonomik Büyüme Modeli ve Hipersanayileşmeciliğin Sınırları
Teknoloji Meselesi
Kimliğe El Konması ve Sovyet Federalizminin Krizi
Son Perestroyka
Milliyetçilik, Demokrasi ve Sovyet Devletinin Çözülmesi
Tarihin İzleri, Kurama, Yönelik Dersler ve Toplumun Mirası

İKİNCİ BÖLÜM Dördüncü Dünyanın Yükselişi: Enformasyonel Kapitalizm,
Yoksulluk ve Toplumsal Dışlanma
Kutuplaşmış Bir Dünyaya Doğru mu Gidiyoruz? Küresel Bir Değerlendirme
Afrika’nın İnsanlıktan Çıkması
Enformasyonel/Küresel Ekonomide Sahraaltı Afrikası’nın Marjinalleşmesi ve Seçici Bütünleşmesi
Enformasyon Çağının Şafağında Afrika’da Teknolojik Ayrımcılık
Yağmacı Devlet
Zaire: Devletin Kişisel Mülk Haline Gelmesi
Nijerya: Petrol, Etnik Köken ve Askerî Yağma
Afrika’da Etnik Kimlik, Ekonomik Küreselleşme ve Devletin Oluşumu
Afrika’nın Sefaleti
Afrika’nın Umudundan Bahsedebilir miyiz? Güney Afrika Bağlantısı
Afrika’nın Dışına mı Çıkıyoruz, Yoksa Tekrar Afrika’ya Geri mi Dönüyoruz? Özkaynaklara Dayanma Siyaseti ve Ekonomisi
Amerika’nın Yeni İkilemi: Enformasyon Çağında Eşitsizlik, Kentsel Kesimde Yoksulluk ve Toplumsal Dışlanma
Amerika’nın İki Yüzü
Bir Sosyal Dışlanma Sistemi Olarak Şehiriçi Gettosu
Alt Sınıf Cehenneme Gittiğinde
Küreselleşme, Aşırı Sömürü ve Toplumsal Dışlanma: Çocukların Hali
Çocukların Cinsel Sömürüsü
Çocukların Öldürülmesi: Savaşlardaki Katliamlar ve Çocuk Askerler
Çocuklar Neden Harcanıyor
Sonuç: Enformasyonel Kapitalizmin Kara Delikleri

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Ters Bağlantı: Küresel Kriminal Ekonomi
Suçun Örgütsel Olarak Küreselleşmesi, Suçluların Kültürel Bakımdan Tanımlanması
Rusya’nın Yağmalanması
Yapısal Perspektif
Aktörleri Tanıyal›m
Birikim Mekanizmaları
Latin Amerika’da Narcotrafico, Kalkınma ve Bağımlılık
Latin Amerika’daki Uyuşturucu Sanayiinin Ekonomik Açıdan Sonuçları
Neden Kolombiya?
Küresel Suçun Ekonomi, Siyaset ve Kültür Üzerindeki Etkisi

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Asya Pasifik’te Kalkınma ve Kriz: Küreselleşme ve Devlet
Asya Pasifik’in Dönen Talihi
Heisei’nin Japonyas›: Kalkınmacı Devlet ve Enformasyon Toplumu Karşı Karşıya
Japon Kalkınma Sürecinin Toplumsal Bir Modeli
Batan Güneş: Japon Kalkınma Modelinin Krizi
“Nagatacho Siyaseti”nin Sonu
Hatten Hokka ve Johoka Shakai: Çelişkili Bir İlişki
Japonya ve Pasifik
Ejderhanın Bafl› Gidiyor mu? Ejderha Başlı Dört Asya Kaplanı ve Sivil Toplumları
Asya’nın Kalkınmasını Anlamak
Singapur: Devletin Çokuluslu Şirketler Üzerinden Ulus İnşası
Güney Kore: Devlet Eliyle Oligopolcü Kapitalizm
Tayvan: Esnek Olmayan Devletin Güdümünde Esnek Kapitalizm
Hong Kong Modeli Hong Kong Gerçekliğine Karşı: Dünya Ekonomisinde Küçük İşlenmecilik ve Refah Devletinin Sömürgeci Versiyonu
Kaplanların Beslenmesi: Kaplanların Ekonomik Kalkınma Süreçlerindeki Ortak Noktalar ve Farklılıklar
Doğu Asya’nın Sanayileşmesinde Kalkınmacı Devletin Rolü: Kalkınmacı Devlet Kavramı Üzerine
Kalkınmacı Devletin Yükselişi: Hayatta Kalma Siyasetinden Ulus İnşası Sürecine
Doğu Asya’nın Yeniden Yapılanmasında Devlet ve Sivil Toplum: Kalkınmacı Devlet Kalkınma Sürecinde Nasıl Başarılı Oldu
Yollar Ayrılıyor: Asya “Kaplanları” Ekonomik Krizde
1990’larda Doğu Asya’da Demokrasi, Kimlik ve Kalkınma
Çin’in Sosyalist Niteliklerdeki Kalkınmacı Milliyetçiliği
Yeni Çin Devrimi
Guanxi Kapitalizminden Bahsedebilir miyiz? Çin Küresel Ekonomide
Çin’deki Bölgesel Kalkınmacı Eyaletler ve Bürokratik (Kapitalist) Girişimciler
Fırtıına Savuşturuldu mu? Asya Ekonomik Krizi ve Çin
Yeni Çin’de Demokrasi, Kalı›nma ve Milliyetçilik
Sonuç: Küreselleşme ve Devlet

BEŞİNCİ BÖLÜM Avrupa’nın Birleşmesi: Küreselleşme, Kimlik ve Ağ Devleti
Bir Savunmacı Tepkiler Silsilesi Olarak Avrupa Birleşmesi: Yarım Yüzyıllık Bir Perspektif
Küreselleşme ve Avrupa Entegrasyonu
Kültürel Kimlik ve Avrupa Birleşmesi
Avrupa’nın Kurumsallaşması: Ağ Devleti
Avrupa Kimliği mi Yoksa Avrupa Projesi mi?

SONUÇ Dünyamızı Anlamak
Yeni Bir Dünyanın Doğuşu
Yeni Bir Toplum
Yeni Toplumsal Değişim Mecraları
Bu Binyılın Ötesinde
Ne Yapmak Gerek?
Son Sözler
Kaynakça
Dizin

_

Manuel Castells

Manuel Castells 1942’de İspanya’da doğdu. 1958-1962 yılları arasında Barcelona Üniversitesi’nde hukuk ve ekonomi eğitimi gördü. 1964’te Sorbonne Hukuk ve Ekonomi Fakültesi’nden mezun oldu. Doktora derecesini, 1967’de Paris Üniversitesi Sosyoloji bölümünden aldı.

Akademik hayatına 1967’de Paris Üniversitesi’nde sosyoloji dersleri vererek başladı. 1972’de yazmış olduğu La Question Urbaine adlı kitabı on dile çevrildi ve bu kitabıyla “Yeni Kent Sosyolojisi” kavramının entelektüel kurucularından biri oldu. 1982’de Guggenheim Fellowship, 1983’te C.Wright Mills ödülünü kazandı.

1979’dan beri Berkeley California Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama ve Sosyoloji bölümlerinin yanısıra, Avrupa, Amerika, Kanada, Asya ve Latin Amerika’daki 15 değişik üniversitede konuk profesör olarak ders vermeye devam etmektedir. Derslerin içeriğini; kentsel ve bölgesel siyasetin karşılaştırmalı analizi, enformasyon toplumunun sosyolojisi ve enformasyon teknolojisi ve toplumu oluşturmaktadır.

Castells ayrıca, UNESCO, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID), Avrupa Komisyonu (EC), Şili (Allende yönetimi), Meksika, Fransa, Ekvator, Rusya, Brezilya, Portekiz, İspanya ve Güney Afrika hükümetlerine danışmanlık yapmıştır.

Başta Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür adlı 3 ciltlik eseri olmak üzere, yirmi kitap, yüzün üstünde makalenin yazarı ve on beş kitabın editörü olan Castells’in diğer önemli eserleri arasında; The City and the Grassroots: A Cross-cultural Theory of Urban Social Movements (1983), The Informational City: Information Technology, Economic Restructuring & the Urban-Regional Process (1989), The Internet Galaxy: Reflections on the Internet, Business, and Society (2001) yeralmaktadır.