Çağımızın en önemli düşünürlerinden biri olan Robert Bellah, din sosyolojisini temel aldığı bu eserinde önümüze; tarih, felsefe, antropoloji ve biyoloji gibi bilim dallarını disiplinlerarası bir yöntem ve muazzam bir entelektüel çabayla harmanlayarak yarattığı büyük bir çalışma sunuyor. Yazar evrimin, bazı görüşlerin tersine bir hayli karmaşık olduğunu, evrim süreci içinde anlam ve amacın yeri olduğunu hatta bunların da süreç içinde evrildiklerini dile getirirken, yeteneklerdeki evrimin önemine dikkat çekmektedir. Dinin karmaşık bir görüngü (fenomen) olduğunu ve tanımlanmasının kolay olmadığını öne süren Bellah dini, insanlar tarafından benimsenip, kullanıldığında genel bir varoluş düzeni açısından anlamı olan, güçlü, yaşam tarzı, davranışlar vb. ile herşeyin içine işleyen kalıcı ruh halleri ve güdülerin toplamı olarak tanımlamaktadır. Bu kapsamlı eserinde, dinin toplumsal işlevinin ancak dilin ortaya çıkmasıyla birlikte olanaklı hale geldiğini savunan yazar, evrimin bir bütün olarak anlamının bizi çok geniş sorunlara götürdüğünü ve bunların da kaçınılmaz olarak dinle örtüşen nihai anlamlara ulaştığını ifade etmektedir.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları olarak, Eski Taş Çağı’ndan, Eksen Çağı’na kadar olan insanlığın büyük dönüşüm sürecini; Din ve Gerçeklik, Din ve Evrim, Kabile Dini, Eskil Din, Eski İsrail, Eski Yunan, Çin ve Eski Hint gibi bölümlerle geniş kapsamlı akademik bilgiye dayanan sistematik ve karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyen bu eserin temel bir başvuru kitabı olacağına inanıyoruz.

Teşekkür

        Önsöz

        BİRİNCİ BÖLÜM Din ve Gerçeklik

               Çoklu Gerçeklikler

               Dinsel Gerçeklik

               Örtüşen Gerçeklikler

               Dinsel Temsilin Tarzları

               Birleştirici Temsil

               Yapımcı Temsil

               Sembolik Temsil

               İkonik Sembolleştirme

               Müzikli Sembolleştirme

               Şiirsel Sembolleştirme

               Anlatı

               Kavramsal Temsil

        İKİNCİ BÖLÜM Din ve Evrim

               Öyküler

               Büyük Patlama’dan Sonra Ne Oldu

               Yeryüzünde Erken Yaşam

               Korunan Temel Süreçler

               Yeni Yeteneklerin Evrimi

               Oyun

               Homo Sapiens

               Oyun ve Tören

               Dinsel Natüralizm

               Din Kişisel Olanla Niçin Bu Kadar Çok İlgileniyor?

               Yine Oyun Olarak Din

        ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kabile Dini: Anlamın Üretilmesi

               Episodik Kültür

               Mimetik Kültür

               Mitik Kültür

                              Kalapalo

                              Avustralya Aborijinleri (Walbiriler)

                              Navajolar

        DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kabile Dininden Eskil (Arkaik) Dine: Anlam ve Güç

               Tahakküm Eğilimi

               Tikopia

               Besleme Eğilimi

               Polinezya Boyunca

               Hawai’i

        BEŞİNCİ BÖLÜM Eskil Din: Tanrı ve Kral

               Eski Mezopotamya

               Eski Mısır

               Shang ve Batı Zhou Çini

        ALTINCI BÖLÜM Eksen Çağı I: Giriş ve Eski İsrail

               Giriş

               Eski İsrail

               Erken Devlet

               Yalnızca Yahve

               Tesniye (Deuteronomy) Devrimi

               Eksensel Dönüş: Ahit, Halk ve Kişi

        YEDİNCİ BÖLÜM Eksen Çağı II: Eski Yunan

               Erken Yunan Toplumu

               8. Yüzyıl

               Şiir ve Törensel Bağlamı

               6. Yüzyıl Atinası’nda Siyasal/Dinsel Reform

               Yunan Tragedyası

               Bilgelik ve Şehir

               Akılcı Kurgulamanın (Speculation) Başlangıçları

               Eksensel Geçiş

               Herakleitos ve Parmenides

               Bunalım ve Yıkılış

               Sokrates

               Platon

               “Yok Olmaya Mahkûm”

        SEKİZİNCİ BÖLÜM Eksen Çağı III: İÖ. 1. Binyılın Sonlarında Çin

               Konfüçyüs’ten Önce

               Konfüçyüs

               Mozi

               “Taoizm” ve Özel Yaşama Dönüş

               Yang Zhu

               Çiftçiler Okulu

               Taoizm

               Guanzi’nin Neiye Bölümü

               Zhuangzi

               Tao Te Ching

               Taocu İlkellikçilik

               Tao’nun Siyaseti

               Mensiyüs

               Xunzi

        DOKUZUNCU BÖLÜM Eksen Çağı IV: Eski Hint

               Erken Veda’lar Hint’i

               Orta Vedik Dönüşümü

               Tören Sistemi

               Geç Vedik Sıçrayış

               Budizm

               Budizmden Sonra Din ve Siyaset

        ONUNCU BÖLÜM Sonuç

               Schiller

               Oyun, Tören/Âyin ve Erken Devlet

               Yadsımacılar ve Erken Devletin Meşruluk Bunalımı

               Eksen Çağı Ütopyaları

               Eksensel Ütopyalar ve Oyun

               Örtüşen Alanlar

               Theoria ve Bilinç Türleri

               İki Çeşit Ütopyada İki Çeşit Teori

               Yine Üst Anlatılar (Metanarratives)

               Uygulamadaki Niyet

        Dizin

Bu, geniş kapsamlı bir akademik bilgiye dayanan muazzam bir eserdir. Sadece bir dizi bağımsız çalışmayı içermez, aynı zamanda tutarlı ve güçlü teorik altyapısıyla bilgilendirir. Daha önce örneği bulunmayan bu çalışmaya elbette, karşı görüşler de olacaktır. Ancak bu tartışma için büyük bir adım olup, bu karşıt görüştekiler için de geçerlidir. Bunun yanısıra, dinin dünü ve bugünü üzerine ileride yapılacak çalışmalar için diğer bilim insanları fikirlerini bu eser üzerinden kurgulayacaklardır.
Charles Taylor

Bu harika kitap, nefes kesici bir tasarının peşinde, geniş bir ölçüde biyoloji, antropoloji ve tarih literatürünü özümsemiş, zengin bir akademik dünyası olan bir sosyal kuramcının entelektüel hasatının bir ürünüdür. Robert Bellah ilk olarak doğal evrim içinde ritüel ve mitlerin köklerini arar ve Eksen Çağı’na kadar olan toplumsal evrimi takip eder. İkinci bölümde ise, Yunan felsefesi de dahil olmak üzere, hayatta kalmış bir avuç dünya dininin eşsiz bir karşılaştırmasını yapar. Bu alanda bu derece iddialı ve kapsamlı başka bir çalışma bilmiyorum.
Jürgen Habermas

Bu eser, [yaşayan] en büyük din sosyoloğunun opus magnumudur. Max Weber’den beri din tarihinin ilk safhaları üzerine hiç kimse böylesine engin ve sistematik bir karşılaştırma ortaya koymamıştı. Robert Bellah disiplinlerarası din çalışması ve küresel dinlerarası diyalog için yeni perspektifler açmıştır.
Hans Joas, The University of Chicago

_

Robert N. Bellah

1927 yılında dünyaya gelen Bellah, Harvard Üniversitesi’nde eğitim gördü. 1950 yılında yüksek lisansını, 1955 yılında doktorasını tamamladı ve 1955-1957 yılları arasında McGill Üniversitesi İslam Araştırmaları Enstitüsü’nde post-doktora çalışmasının ardından Harvard’a döndü ve ders vermeye başladı. 1967 yılında Berkeley Üniversitesi’nde sosyoloji profesörü olarak görev aldı ve 1997 yılına kadar burada çalışmalarına devam etti.

Din sosyoloji alanında önemli eserleri bulunan Bellah, 60’lı yıllarda Parsons ve birçok önemli sosyologla birlikte öne sürdüğü “sivil din” görüşünü savunmuş, 2013’te yaşama veda etmiştir. Bellah’ın daha önce yayınladığı ve katkıda bulunduğu eserler şunlardır: Tokugawa Religion: The Values of Pre-Industrial Japan (1957), Religion and Progress in Modern Asia (1965), Beyond Belief: Essays on Religion in a Post-Traditional World (1970), Emile Durkheim on Morality and Society (1973), The Broken Covenant: American Civil Religion in Time of Trial (1975), The New Religious Consciousness (1976), Varieties of Civil Religion (1980), Habits of the Heart: Individualism and Commitment in American Life (1985), Uncivil Religion: Interreligious Hostility in America (1987), The Good Society (1991), Imagining Japan: The Japanese Tradition and its Modern Interpretation (2003), The Robert Bellah Reader (2006), Religion in Human Evolution: From the Paleolithic to the Axial Age (2011), The Axial Age and Its Consequences (2012).