Kirpi ile Tilki: Seçme Makaleler
20. yüzyılın en önemli liberal düşünürlerinden Isaah Berlin’in düşünsel gelişiminde kilometre taşı olarak değerlendirilebilecek makalelerinin yer aldığı bu seçkinin ismi de, Berlin’in Tolstoy üzerine yazdığı aynı isimli makaleden alınmıştır. Berlin bu denemesinde Archiloschus’un “Tilki pek çok şey bilir, ama kirpi büyük, tek bir şey bilir” sözüne atıfla entelektüel ve sanatsal kişilik türlerini kirpiler ve tilkiler olarak ikiye ayırmaktadır.
1 Düşünsel Gelişmem
Çeviren Mete Tunçay
2 İdealin İzlenmesi
Çeviren Mete Tunçay
3 İki Özgürlük Kavramı
4 Karşı Aydınlanma
5 Machiavelli’nin Özgünlüğü
6 Kirpi ile Tilki
Tolstoy’un Tarihe Bakışı Üzerine Bir Deneme
7 Romantiklik İradesinin Tanrılaştırılması Bir İdeal Dünya Söylencesine Karşı Başkaldırı
Çeviren Mete Tunçay
8 Milliyetçilik
Geçmişte Umursanmayan, Bugün İktidarda Olan Bir Akım
Çeviren Mete Tunçay
Isaiah Berlin’i size tanıtmama gerek yok. Onun öğretisi ve diyalektiği parlak bir şekilde ters çevirerek okuru şaşırtması oldukça ünlüdür. Onu dinlerken çağımızın en büyük entellektüel virtüözlerinden birinin önünde olduğunuzu hemen anlarsınız: Fikirlerin Paganini’si. Yanılmıyorsunuzdur, fakat buna aldanmayın. Onun ustası olduğu sanat kolay bir sanat değildir.
Michael Oakeshott
_Berlin’in yazdığı bu deneme Tolstoy üzerine olduğuna göre, Berlin Tolstoy’u bir kirpi mi yoksa tilki olarak mı görmektedir? Yani Tolstoy monist mi çoğulcu mu, vizyonu tekil özden mi yoksa heterojen öğelerden mi meydana gelmektedir? Bu sorunun cevabını bulmak kolay olmadığı için Berlin’e göre Tolstoy doğası itibariyle tilkidir, ancak kirpi olduğuna inanır.
Bülent Gündoğmuş, Ağustos 2013
Isaiah Berlin
(1909-1997). Düşünce tarihçisi ve filozof Isaiah Berlin, 20. yüzyılın en önemli liberal düşünürlerinden biri olarak kabul edilir. Riga’da doğan Berlin, zengn bir Yahudi ailesinin tek çocuğuydu. Aile 1921 yılında İngiltere’ye göç etti. Oxford’da eğitim gören düşünür, felsefe, ekonomi ve siyaset bilimi eğitimi aldı. 1957-1967 yılları arasında Oxford Üniversitesi’nde toplum ve siyaset teorisi profesörü olarak görev yaptı. 1957 yılında Sir ilan edildi. 1974-1978 yılları arasında Britanya Akademisi’nin başkanlığını yaptı. 1979 yılında bireysel özgürlük üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı Kudüs Ödülü’nü kazandı. 1997 yılında Oxford’da öldü. Eserleri arasında, Karl Marx: His Life and Environment (1939), The Hedgehog and the Fox: An Essay on Tolstoy’s View of History (1953), Against Current: Essays in the History of Ideas (1979), The Proper Study of Mankind: An Anthology of Essays (Roger Hausheer ile birlikte hazırlanmış) (1997) yer almaktadır.
