Paşanın Adamları: Kavalalı Mehmed Ali Paşa, Ordu ve Modern Mısır
eleneksel tarih okumalarında Mısır’ın kaderini belirleyen, modern Mısır’ın kurucusu olarak addedilen Kavalalı Mehmed Ali Paşa’yı ve onun Mısır’ını arşiv belgelerine dayanarak anlatan kitap; Paşa’nın Mısır’ı geliştirme çabalarını orduya ve askerlerin günlük deneyimlerine odaklanarak anlatıyor.Osmanlı hükümetinin 19. yüzyılın başında Napolyon’a karşı savaşmak için Mısır’a gönderdiği orduda görev alan Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın kurduğu askeri ve idari örgütlenmenin yanı sıra Osmanlı İmparatorluğu’nun dağınık ve güçsüz durumlarını kendi lehine çevirmesi, tarım ve sanayinin gelişmesine ön ayak olması ve hatta şeker fabrikasının Mısır tarihine 1830’da girmesini sağlaması onun diğer özelliklerinden. Mısır’daki modernleşme ve reform hareketinin ayrıntılı bir resmini çizen kitap, konunun ilgililerine başucu kitabı olacak nitelikte.
Giriş
“Yuvasındaki Yaşlı Örümcek”
Bakışların Sahnelenmesi
Ordu, Ekonomi ve Toplum
“Modern Mısır’ın Kurucusu” Mehmed Ali
Sfenks, Paşa ve Mısır Ulusu
Paşa ve Adamları
Paşa ve Palmerston
Paşa ve Padişahı
Paşa ve Nizamı
Modern Ordu: Nizam-ı Cedid
BİRİNCİ BÖLÜM Sultanla Vali Arasında: Suriye ve Mehmed Ali’nin Askeri Yayılmasındaki Yapı
Paşa’nın Askeri Yayılmasını Anlamak
Suriye: Paşa’nın “İmparatorluğun” Temel Taşı
Bardağı Taşıran Son Damla: Mora
İşgal
“Kütahya Barışı”
Sonuç
İKİNCİ BÖLÜM Bir Ordunun Doğuşu: Zorunlu Askerlik ve Direniş
Disiplinli Bir Ordu Fikrinin Doğuşu
Memlûkların Katledilişi
Arnavutların Disiplin Altına Alınışı
Sudanlıların Köleleştirilmesi
Mısırlıların Askere Alınması
İlk Alayların Kurulması
Yeni Birliklerin Denenmesi
Askere Alma Yöntemleri
Zorunlu Askerliğe Karşı Direniş
Hükümetin Yanıtı
“Gerçekliğin Kayda Geçmesi”
Sonuç
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Köylüden Askere Dönüşüm: Disiplin ve Eğitim
Tecrit Kampı
Gözetim
Gösteri Olarak Bedensel Ceza
Hukuk Yasalarının Temsili
Filaha Kanunu
Askeri Yasalar
Disipline Edici İktidar
Numaralama ve Etiketleme
“Mevcut” ve “Namevcut”
Muayene ve Talim
“Tasarlanmış” ya da “Kaydedilmiş” Nizam
Sonuç
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Düzen Görünümünün Ötesi: Ordunun Performansı
Paşa ve ordu Merasimi
İbrahim Paşa ve Subayları
İktidarın İpleri
Yapısal Düzende Çatlaklar
Sonuç
BEŞİNCİ BÖLÜM Cephe Gerisi: Kamplarda Günlük Yaşam
“...Ne Dua, Ne de Çan Sesleri”
Savaşın Sebep Olduğu Bunalım ve Sıla Özlemi
Tıbbın Güçlü Gözü
Frengi ve Uyuz
Cephe Gerisindeki Yaşam
Aşılmaz Sınırlar
Muhafızlara Kim Muhafızlık Yapacak?
Sonuç
ALTINCI BÖLÜM Paşa’nın Ordusu ve Mısır Ulusu
“Türk” Subaylar
Fellah Askerler
“Düşenler”
Firariler
Kendi Kendini Sakatlama
Paşa’nın Cihadiye’si ve İmparator’un Grande Armée’si
Paşa’nın Cihadiye'si ve Padişah’ın Asakir-i Mansure’si
Sonuç
YEDİNCİ BÖLÜM Mısır Valisi, Osmanlı Paşaları ve İngiliz Lordu
Paşa ve Düşmanları
Sonuç
Sonuç
Paşa ve Adamları
Ordu ve Mısır’ın Modernleşmesi
Kaynakça
Dizin
Khaled Fahmy
Kahire Amerikan Üniversitesi ekonomi mezunu ve Siyaset bilimi üzerine yüksek lisans yapan Khaled Fahmy doktorasını Oxford Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı. Fahmy, 5 yıl Princeton Üniversitesi Yakın Doğu Çalışmaları Bölümü’nde çalıştıktan sonra 1999’da NYU’ya geçti ve Ortadoğu ve İslam Çalışmaları Bölümü’nde çalışmalarına devam etti. Yazarın İngilizce yayımlanan kitapları arasında Mehmed Ali, Makers of the Muslim World, 2008 ve A History of Modern Egypt, 2008 bulunuyor.