İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin kurucularından Prof. Dr. Toktamış Ateş, derslerinde sürekli olarak tarih dersinin amacının, günümüzde yaşanmakta olan toplumsal olayların ve değişimlerin anlaşılabilmesinde çok önemli olduğunun üstüne basar ve toplumdaki değişimi gözleyebilmenin tek yolunun “geçmiş”le doğru bir bağ kurmaktan geçtiğini vurgulardı._x000D_
Akademik yaşama başlamasından aramızdan ayrıldığı güne kadar vermiş olduğu siyasal tarih derslerinin, kimi zaman “diplomasi tarihi” kimi zamanda “uluslararası ilişkiler” diye adlandırılabileceğini söyleyen Ateş, bu kitapta kuruluşundan başlayarak, Osmanlı Devleti’nin ekonomik, siyasal ve sosyal yapısını inceliyor.

Önsöz

BİRİNCİ BÖLÜM Fransız Devrimi, Öncesi ve Sonrası
Ortaçağ ve Özellikleri
Osmanlı İmparatorluğu’nun Kuruluşu ve Büyümesi
İslâmiyet ve Osmanoğulları
Yeni Bir Dünya Görüşü ve Yeni Bir Ekonomik Düzen
Ekonomik Yaşam ve Kurumlar
Toprak Düzeni
Vergileme
Osmanlı Toplumunun Sosyal Yapısı
Çeşitli Tarikatlar ve Etkileri
Ahiler
İlmiye
Kapıkulu
Osmanlı Devleti’nin Siyasal Yapısı
Sultan
Divan
1640 İngiliz Devrimi
İngiliz Devrimi’nin Temelleri
İngiliz Devrimi’nin Aşamaları
Aydınlanma
Amerikan Devrimi
Amerikan Devrimi’nin Öncesi
Amerikan Devrimi
Fransız Devrimi
Fransa’da “Eski Rejim”
Eski Rejim’in Ekonomik Yapısı
Eski Rejim’in Toplumsal Yapısı
Eski Rejim’in Siyasal Yapısı
Kutsal (Mutlakiyetçi) Krallık
Yürütme Gücü
Yargı Gücü
Taşra Yönetimi
Fransa’da Devrim Süreci
Soyluların Tepkisi
Genel Meclislerin Toplanması
Kurucu Meclis Dönemi
Ekim Seçimlerinden Cumhuriyete ve Devrim Fransa’sına Tepkiler
Konvansiyon Dönemi ve Devrim Fransa’sına Tepkiler
Napolyon Dönemi
Direktuar Yönetimi ve Napolyon’un İtalya Seferi
Napolyon’un Mısır Seferi ve Hükümet Darbesi
Napolyon ve Fransa’ya Karşı Avrupa
Devlet Adamı Olarak Napolyon
Viyana Kongresi
Viyana Kongresi’ndeki Farkl› Beklentiler
Viyana Kongresi Kararları
Fransız Devrimi Öncesi ve Sonrasında Osmanlı İmparatorluğu
Osmanlı İmparatorluğu’nun Gelişmesi ve Duraklaması
19. Yüzyılın Başlarında Osmanlı İmparatorluğu
EK 1: Birleşik Devletler Bağımsızlık Bildirisi
EK 2: Fransız Devrimi İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi

İKİNCİ BÖLÜM Yeni Bir Dünyada Denge Arayışları
Sanayi Devrimi ve Yeni Dünya
Avrupa’da Restorasyon Çabaları: 1815-1830
1815 Sonrası Avrupa Ekonomisi
Kutsal İttifak ve Dörtlü İttifak
1820 İhtilâlleri ve Monroe Doktrini
Avrupa’da 1830 ve 1840 İhtilâlleri
1830 İhtilâlleri
1830 İhtilâllerinin Nedenleri
Fransa’da 1830 İhtilâli
Belçika’da 1830 İhtilâli
İtalya’da 1830 İhtilâli
Polonya’da 1830 İhtilâli
Almanya’da 1830 İhtilâli
1848 İhtilâlleri
1848 İhtilâllerinin Nedenleri
Fransa’da 1848 İhtilâli
Avusturya’da 1848 İhtilâli
İtalya’da 1848 İhtilâli
Almanya’da 1848 İhtilâli
İngiltere’de ve Avrupa’nın Diğer Ülkelerinde 1848 İhtilâlleri
İtalyan ve Alman Birliklerinin Kurulması
İtalyan Birliği’nin Kurulması
Alman Birliği’nin Kurulması
Otto von Bismarck ve Döneminin Almanyası
Danimarka ile Savaş
Avusturya ile Savaş ve Kuzey Alman Federasyonu’nun Kurulması
Fransa ile Savaş ve Alman İmparatorluğu’nun Kurulması
Paris Komünü
Viyana ve Paris Kongreleri Arasında Osmanlı İmparatorluğu
Konuya Genel Yaklaşım
Yunan Ayaklanması ve  Yunanistan’ın Bağımsızlığını Kazanması
Osmanlı Yönetimi Altında Yunanistan ve Rumlar
Yunan Ayaklanması Öncesindeki Örgütlenme ve Tepedelenli Olayı
Yunan Ayaklanması'nın Başlaması ve Gelişimi
Osmanlı İmparatorluğu - Rusya Savaşı ve Edirne Antlaşması
Cezayir’in Fransa Yönetimine Girmesi
Mısır Sorunu
Mehmed Ali Paşa’nın Mısır Valisi Olması ve Bunu İzleyen Gelişmeler
Mehmed Ali Paşa’nın Ayaklanması
Uluslararası Bir Sorun Olarak Mısır Ayaklanması ve Kütahya Antlaşması
Hünkâr İskelesi Antlaşması
Mehmed Ali Paşa’nın Yeniden Ayaklanması ve Nizip Savaşı
Londra Antlaşması ve Mısır Sorununun Sonu
Boğazlar Sorunu ve 1841 Londra Antlaşması
Tanzimat ve Islahat Fermanları
Genel Görüşler
Osmanlı İmparatorluğu’nun Dünya Ticaretine Açılması
Gülhane Hatt-ı Hümayunu
1856 Islahat Fermanı
Kırım Savaşı ve Paris Antlaşması
Tanzimat’ı İzleyen Yıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nun Dış Politikası
Kırım Savaşı’na Yolaçan Nedenler
Kırım Savaşı
Paris Barış Konferansı ve Antlaşması
Avrupa’da Dengesiz Denge
Genel Görüşler ve Sömürgecilik Çağı
Sömürgecilik Siyasetinin Nedenleri
Sömürgecilik Siyasetinin Uygulamaları
Bismarck’ın Akılcı Diplomasisi ve Avrupa’da Alman Üstünlüğü
Konuya Genel Yaklaşım
Birinci “Üç İmparatorlar Ligi”
1879 Almanya-Avusturya Askerî Antlaşması
Üçlü İttifak
1887 Almanya-Rusya Güvence Antlaşması
Avrupa’da Blokların Oluşması
Bismarck’ın Yıldızının Sönmesi ve II. Wilhelm’in Dış Politikası
“Üçlü Anlaflma” Blokunun Oluşması
Paris ve Berlin Konferansları Arasındaki Dönemde Osmanlı İmparatorluğu
Döneme Genel Bir Bakış
Dönemin Önemli Siyasal Olayları
Cidde Olayı (1858)
Bosna-Hersek Ayaklanması (1857-1859)
Suriye Bunalımı
Romanya’nın Kuruluşu (1861-1866)
Mısır Valisine Hidivlik Verilmesi ve Süveyş Sorunu
Karadeniz’in Tarafsızlığının Kaldırılmas› (1871)
“93 Harbi”, Ayastefanos ve Berlin Antlaflmalar›
1877-1878 Rus Savaşı’na Yolaçan Gelişmeler ve Barışı Kurtarma Çabaları
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı
Ayastefanos ve Berlin Antlaşması ve Kıbrıs’ın İngiltere’ye Devri
Berlin Antlaşması Sonrası Gelişmeler
Genel Görüşler
Rumeli’de Gerileme
Girit Sorunu ve Osmanlı-Yunan Savaşı
İkinci Meşrutiyet’in İlânı
Birinci Dünya Savaşı’na Doğru
Trablus ve Balkan Savaşları
Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı İmparatorluğu
EK 3: Tanzimat Ferman› (Gülhane Hatt-› Hümayunu)
Kaynakça
Konu Dizini
Kişi Dizini

_

Toktamış Ateş

1944 İstanbul doğumlu olan Toktamış Ateş, orta öğrenimini Avusturya Ortaokulu’nda, lise eğitimini ise Vefa Lisesi’nde yaptı. 1967 yılında İstanbul Üniversitesi’nin İktisat Bölümü’nü bitiren Ateş, 1982’de profesör oldu.
İstanbul Üniversitesi’nin yanı sıra ders vermek için çeşitli dönemlerde ABD (Iowa) ile Almanya’da (Berlin – Münih) bulundu. 2013 yılı Ocak ayında hayatını kaybeden Ateş, son olarak kurucuları arasında yer aldığı Bilgi Üniversitesi’nde ders veriyordu.
30’dan fazla kitap yayınlayan Ateş, 10 yılı aşkın bir süre boyunca Cumhuriyet gazetesinde yazmıştı. Ateş, ölümünden önce Bugün gazetesi’nde yazarlık yapmaktaydı.