Buğday Tarlaları Kan Tepeleri: Yunan Makedonyasında Millet Olma Aşamasına Geçiş Süreçleri 1870-1990
Antropoloji ve Balkan tarihi üzerine çalışan öğrencilerin en çok faydalandığı kaynaklardan biri olan kitap, 1870’ten 1990 yılına kadar Selanik’in yaklaşık 30 km kuzeybatısında bulunan Assiros nahiyesinin dilini, dinini, geleneklerini ve yaşanan birçok savaşın ve göçlerin nahiye nüfusu üzerindeki etkilerini yöre halkıyla birebir yürüttüğü görüşmelerle aktarıyor. 20. yy başlarında Makedonya’nın Yunan olmayan ve çok etnili yapısını anlatan kitap, yayılmacı Yunan kimliğinin baskısı altında bölgede yaşayan halkların sosyal, siyasi ve ekonomik süreçlerine odaklanıyor. Yayımlanmadan önce Yunanistan’da ve Yunan diasporasında ciddi tepkilere yol açan araştırmasıyla Helen ulusu ve Yunan devletini ‘tehdit’ ettiği için bir ‘devlet düşmanı’ ilan edilen Karakasidou, yaşadığı süreci şöyle aktarıyor: “Makedonya meselesi üzerine eleştirel yaklaşımla yazı yazan bir Yunanlı olarak, kimi zaman kendimi kendisine giydirilmiş peçeyi sıyırıp etrafı çıplak gözleri ile izleyen ve böylece Yunan milli ideolojisinin kutsal tabularını akılsızca çiğnemiş bir kadın gibi hissettim.”
Önsöz
Giriş
Assiros Nahiyesi ve Bağlı Köyleri
Osmanlı Dönemi Güveznesi ve Kültürel Çeşitlilik
Aynaya Baktığında Sadece Kendini Gören Tarih Anlayışı Sınırlar ve Biliminsanları
Kültürel Alanda Rekabet ve Dönüşen Kimlikler Bir Kültür Devrimi Olarak Ulus İnşası
Ulus İnşası Bağlamında Etnisitenin Kavramsallaştırılması
Yerel Elitler ve Ulusal Temsilciler
Makedonya’da Yunan Ulusunun İnşası
BİRİNCİ KISIM Tarihsel Geçmişe İlişkin Yaklaşımları Kurgulamak
BİRİNCİ BÖLÜM Anlatıyla Yazılı Tarih Arasında
‘Öteki Olma’ Durumunun Kurgulanması Vampirler, Bulgarlar ve “Gnoina”nın Hayaletleri
Atalar ve Krallar Üzerine
Güvezne’de Toprak Sahipliği, Yerleşme Statüsü ve Vergi İmtiyazları Yazılı Kayıtlar
Kervan Durağı ve Bakkal Dükkânları Bellek, Tarih ve Bir Alışveriş Yeri Olan Kasabanın Yapısı
İKİNCİ BÖLÜM Kimlikler ve Ticaret
Toprak Sahipleri, Ortakçılar ve “Güvezne Hıristiyanları”
“Agora Ahalisi”
Cemaat İçi Törenlerle Kaynakları Seferber Etmek Kadınlar, Evlilik Kurumu ve Kız Alıp Vermenin Düzenlenmesi
Dil, Etiketler ve Kimlik Çıkar Grupları ve Etnik Güçlendirme
Çarşıdan Yayılan Ortak Kültür
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yunan ve Bulgar Milliyetçiliklerinin Makedonya’da Karşı Karşıya Gelmesi
Hegemonyacı Milli Sansür Propaganda Savaşı, 1870-1903
Birlikte Yaşamak, Dayanışma ve Dini İtikat
Kayıp Topraklar Peşinde Bizans Helenizmi ve Yayılmacı Yunan Devleti
Ulusal Bilinci İşlemek Kırsal Makedonya’da Yunanca Eğitim ve Öğretim
Milli Uyanışa Hizmet Eden Eğitim
Silah Başına, 1900-1908
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Güvezne’de Makedonya Kavgası
Vaizler ve Öğretmenler Güvezne’de Aydınlanmanın Geleneklerinin Kurulması
Tüccarlar ve Partizanlar Uluslaşma Sürecinin Seküler Temsilcileri
Palehora Partizan Terörü ve Çiftliklerin Boşalması
‘Yunan’ Bir Makedonya Kurmak Milli Tarihin Yerel Düzeye Taşınması
Tarihi Sansürlemek Ambar-Köylü Hısımların Kaderi
“Bulgar” Pashalina’nın Birinci Hayat Hikâyesi
“Bulgar” Pashalina’nın Öteki Hayat Hikâyesi
Bölünme Sonrası
(Yeniden) Oluşturulan Etnisite Yunan Makedonyası’nda Ulus İnşası
Albüm
İKİNCİ KISIM Sınıfların Yeniden Oluşumu ve Ulusun Homojenleşmesi
BEŞİNCİ BÖLÜM Değişen Sınırlardan Geçerken
Yunanistan’da Yayılmacı Siyaset, Milli Felaket ve ‘Anavatana Dönüş’ Milliyetçiliğin Getirdikleri
Kimliğin Milliyetçilik Yoluyla Yeniden Tanımlanması
Kategoriler, Etiketler ve Gruplar Ayrılık ve Gerginlik Ortamında Dönüşen Kimlikler
Yeni Grup Oluşumu ve Sosyal Kapanma
ALTINCI BÖLÜM Yunan Makedonyası’nda “Yeni Topraklar”ın Yönetimi
“Yeni Topraklar”ın Dağıtımı Müslümanlara Ait Mülklerin Satın Alınması ve Müsadere Edilmesi
Devlet Eliyle Küçük Toprak Sahipleri Yaratmak
Yerel Eşraf Arasındaki Çekişmeler
Kasabanın Yerel Siyasi Örgütlenmesinin Resmiyet Kazanması
Mali Yönetim ve Yerel Devlet Otoritesi
Küçük Sürü Sahipliğinden Çiftliklerde Hayvan Besiciliğine Hayvancılık Sektörünün Değişen Karakteri
Emekleriyle GeçinenYoksullar İş Olanakları, Ücretler ve Kaygılar
Yerel Devlet Gücünün Simsarlığını Yapmak ve Yerel Düzeyde Milli Kimliği Oluşturmak
YEDİNCİ BÖLÜM Milletin Oluşumuna Vaftiz Babalığı Yapmak
Mülk Sahibi Olmanın, İktidarın ve İmtiyazların Yarattığı Toplumsal Dinamikler Değişen Sınıf Yapısında Statü ve İtibarın Simgeleşmesi
Grup Kimliğinin Oluşumunda Sağdıçlık/Vaftiz Babalığının Yeri ve Bunun Törensel Dışavurumu
Milli Kimliğe İlişkin Törenler ve Kutlamalar
Milli Kimliğin İşgal ve Direnişle Yoğrulması
Partizan Terörünün Geri Gelişi
Savaş Sonrası Assiros’ta Terör ve Patronaj İlişkilerinin Yapılanması
Konsolidasyon ve Meydan Okuma Savaş Sonrasında Ekonomik Açıdan Eşitsiz Gelişim
Tam Gün Çalışan Çiftçiler, Yarım Gün Çalışan Çiftçiler
Malı ve Mülkü Kaptırmamak!
Yeni Bütünleşme, Yeni Demokrasi
Sonuç
Sonsöz
Ulus Namusu ve “Ulus Olma” İdeolojisi
(Yanlış) Ulusal Bilinç ve Hatıraların Üzerine Yazılanlar
Ekler
Kaynakça
Dizin
Anastasia Karakasidou
Doktorasını 1992 yılında Columbia Üniversitesi’nde tamamlayan Anastasia Karakasidou sosyal antropologdur. Uzmanlık alanları milliyet ve kimlik, din ve ideoloji, toplumsal cinsiyet ve toplumsal sınıf düzeni, anlatı ve tarih ve antropolojik teoridir. 1999 yılından itibaren Wellesley College’de Antropoloji profesörü olan yazar, o yıldan beri kimyasal kirlilik, korunmasız insan bedeni ve modern çağın hastalığı olan kanser üzerine araştırmalar yapıyor. Profesör Karakasidou ayrıca çevresel kirlilik ve kanser üzerine kültürel analiz odaklı yeni ders konularının (Çevresel Çalışmalara Giriş, Kültürün Zaferi ve Korunmasız İnsan Bedeni) oluşturulması çalışmalarında da yer aldı.