Fransız filozofu figürü, Bergson, Sartre, Deleuze ya da Foucault örneklerinde olduğu gibi, çağımızın entelektüel tablosunda kuşkusuz önemli bir yer tutar. Aşırılıkları, tuhaflıkları, ders verme biçimi, giyimi kuşamı kimilerince fetişleştirilse de, Fransız filozofunun geçtiğimiz yüzyıldaki yetişme şekli, çalışma pratikleri ve genel olarak ait olduğu toplumsal alan pek bilinmez. Bir yandan ilahlaştırılırken, bir yandan da yoğun eleştiriler alan bu figürün gerçek anlamda bir sosyolojisi bugüne kadar yapılmamıştı. Jean-Louis Fabiani’nin eseri işte bu büyük boşluğu dolduruyor: Fransa’da 1880’den beri felsefenin bu denli önem kazanmasını sağlayan etkenler neler olabilir? Felsefe öğrenimi ile politik bağlam arasındaki ilişkiler nasıl kurulmuştur? Akademi, kamuoyu ve yayın dünyasında farklı roller oynayan felsefecinin önündeki eylem alanı nasıl şekillenir? Kavramların içinde şekillendiği alanın pekâlâ toplumsal bir alan olduğunu gösteren Fabiani, çağımızın büyük düşünürlerini birer sosyolojik aktör olarak okurken, düşüncelerinin doğup geliştiği kültürel bağlamın kodlarını da bizler için anlaşılır kılıyor. Hem bir Fransız felsefesi tarihi, hem de kültürel bir Fransa tarihi olarak okunabilecek bu eser, pek bilinmeyen yönleriyle Fransız düşüncesinin son derece ilginç bir haritasını çıkartıyor.
Giriş
BİRİNCİ KISIM Bir Disiplinin Oluşumu
1 Okuldaki Felsefe
Fransız İstisnası
Felsefeyi Savunmalıyız
Programın Alanı
Düşünce Programları mı?
Bizzat Onunla Uğraşanlar İçin Felsefe
2 Kariyerler ve Kavramlar
Profesyoneller mi Entelektüeller mi?
Çağrışım Sahnesi Olarak Felsefe
Tartışma Figürleri ve Kavramsal Güzergâhlar
Çifte Köken mi?
3 Dönemler ve Krizler
Tasnif ve Anlatılar
Felsefi Kuşaklar
Öfkeli Genç Adamlar: Yeni Bir Felsefe Kuşağı mı?
Felsefî Modernleşmenin Üç Dönemi
İKİNCİ KISIM Millî Bir Felsefe mi?
4 Aklın Kalesi
Yeni Kavramsal Örgütlenme
Pozitivizmin Kurucu Etkisi
Cumhuriyetin İlkeleri
Diyalektik akıl
5 Fransız Spiritüalizmi
Fransız Bir Soykütük
Bergson; Radikal ve Tanıdık Bir Tezahür
Bergson’un Sosyal Yaşamı
Varoluşu Husserl ve Heidegger’siz Keşfetmek
Metafizik Direniş ve Teolojik Girişimler
6 Kavramsal Aktarımlar
Fransa’da Almanya İzleri
Nietzsche: Alman Filozofların En Fransızı
Pragmatist Dönem
Soğuktan Gelen Seminer: Kojève ve Tarihin Sonu
Heidegger: Göreli İlgisizlikten Patlamaya
Wittgenstein Ailesi
ÜÇÜNCÜ KISIM Sanat, Din, Bilim ve Felsefe
7 Din ve Aklın Sınırları
Cumhuriyet İçerisinde Bir Paradoks
Modernleşmeci Kriz; İnanç ve Bilgi
Maurice Blondel: Cumhuriyet Üniversitesi’nde Hıristiyan Filozof Olur mu?
Bergson Vakası
Felsefî-Teolojik Kesişmeler
8 Bilimin Sınırlarında
Bilimin Gücü ve Doğası
Endişeli Akıl
Bilimsel Faaliyetin Yeni Bir Felsefesi mi?
Bilimsel Rüzgâr ve Gelgitleri
9 Sanatçı Filozof ve Peygamberlik Arzusu 199
Felsefeci Yazarın Doğuşu
Entelektüel ve Politik Aktüalitenin Dayatmaları
Filozof Yazarın Yükselişi
Estetik ve Politika
Sonuç
_Bu bir felsefe kitabı değil, bir sosyoloji kitabı. Fabiani, bir felsefe sosyolojisi geliştiriyor, Fransız filozoflarının etkinliği özelinde bir felsefe sosyolojisi.
Yücel Kayıran, 22 Haziran 2013, Radikal
Jean-Louis Fabiani
Jean-Louis Fabiani, Paris’te bulunan Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales’de (EHESS) ve Budapeşte’deki Central European University’de sosyoloji alanında öğretim görevlisidir. Pierre Bourdieu’nün öğrencisi olan ve aynı zamanda felsefe formasyonuna sahip olan Fabiani, Fransa’da felsefe disiplini ile kurumsal yapılar arasındaki ilişkileri daha önce “Cumhuriyetin filozofları” (Les philosophes de la République) eserinde ele almış, bunun yanı sıra kültür sosyolojisi alanında da çeşitli eserler vermiştir.